Snijden in HBO-bazen

Nieuws | de redactie
29 augustus 2012 | Feiten checken moet. De CPB-cijferaars zien opvallende gaten en plussen in de uitgaven en plannen van partijen. Snijdt de SP echt zó diep in onderwijs? En D66 in innovatie, evenals de SGP? Jasper van Dijk (SP) erkent de klap van € 1 miljard op de investeringen in onderwijs, maar poogt gerust te stellen.

De doorrekeningen zijn helder. Zes partijen (GroenLinks, D66, PvdA,ChristenUnie, SGP en VVD) intensiveren per saldo op onderwijs. Driekieslijsten -PVV, DPK en SP- buigen om op onderwijs. Het CDAbezuinigt niet op onderwijs, maar er komt per saldo ook nietsbij.

Dat de PVV bijna €2 miljard weet weg te snijden uit dekennisinvesteringen is niet mis. Zeker als men hier bovenop nogincalculeert, dat het CPB de effecten van het door de PVV vereisteuittreden uit de EU niet kon meerekenen. De forse plus bij ondermeer de R&D-investeringen in ons land vanuit de Europesefondsen zal dan immers wegvallen.

Een tomaten kaasschaaf?

Dat de SP ook een bedrag van € 1 miljard weghaalt uit deOCW-begroting was wellicht een nog grotere verrassing. Men hadjaren immers zonder ophouden gepleit voor meer geld, voor meertaken voor meer docenten en dergelijke. HO-specialist Jasper vanDijk bevestigt tegen ScienceGuide, dat zijn partij ditbedrag wil bezuinigen op de uitgaven voor het onderwijs.

Men wil dit doelgericht, als het ware geoormerkt doen, maar hetCPB houdt vast aan het feit, dat deze uitgaven in het kader van deautonomie van instellingen grotendeels in een lumpsum wordttoebedeeld. Zo is het dus een kale kaasschaaf op de betrokkenscholen en instellingen, met alle gevolgen van dien.

Van Dijk: “Wij willen één miljard wegsnijden die nu wordtbesteed aan de kosten voor het management. Dat vinden wij ookverantwoord. Het CPB neemt alleen onze onderbouwing voor dieingreep niet over, omdat zij uitgaan van het lumpsum-karakter vandie investeringen en bekostiging. Wij hebben al veel langerernstige bedenkingen bij die werking van de lumpsum-bekostiging,juist omdat je daarmee niet die dingen gericht kun stimuleren dievoor de kwaliteit zo belangrijk zijn.”

De besomming van de SP schetste hij voor ScienceGuideals volgt. De OCW-begroting omvat ongeveer €35 miljard, waarvanruim €20 miljard besteed wordt aan salaris en personele kostenbinnen de bekostiging en investeringen in kennis. Van dit bedrag is€1 miljard 5% van de voorziene uitgaven. Deze 5% wil de SPwegsnijden daaruit.

Twee derde wegbezuinigd

Dit acht Van Dijk doenlijk en verantwoord, omdat zo’n 8% van depersonele uitgaven besteed wordt aan kosten voor het uitvoeren vantaken door managers. “Dat houdt in, dat wij inderdaad zo’n tweederde daarvan wegbezuinigen.” ScienceGuide berekent, datdit een aanslag op de werkgelegenheid inhoudt van 11.000 fte’s.

De werkzaamheden die nu nog door de betrokken medewerkers wordenverricht wil de SP “overhevelen naar het ministerie van OCW.” Ditis heel wel mogelijk, omdat “in de voorbije decennia veeloverheidstaken zijn gedecentraliseerd en daardoor meer in plaatsvan minder bureaucratie en managementlagen zijn ontstaan.

Taken als de uitbetaling van salarissen, beheer vaninfrastructuur en andere organisatorische activiteiten dieeigenlijk gemeenschappelijke taken zijn voor heel het onderwijskunnen veel beter door de verantwoordelijke minister gedaan worden.We zien nu dat zoiets vaak is doorgegeven naar ‘bovenschoolsmanagement’, dat los staat van de onderwijspraktijk.”

De SP ziet vooral het HBO en de ROC’s als een belangrijk doelwitvoor deze fors ingreep van twee derde van de betrokken uitgaven.Ligt het zwaartepunt daar, dan mag men verwachten, dat de relatievekorting op de hogescholen dus beduidend meer zal zijn dan de 66%generiek en zou dus het leeuwendeel van de 11.000 banen daarverdwijnen moeten.

Vier van de vijf medewerkers in deze sfeer zou zijn baan danverliezen. De SP-woordvoerder wijst in dat verband op de specifiekeinrichting op dit terrein bij juist het  HBO en MBO. “Hetbovenschoolse management is daar veelal ingericht in de vorm vanheel grote instellingen. Deze willen wij aanpakken, dat is geennieuws.”

Geen grotere klassen

Van Dijk benadrukt, dat hij en zijn geestverwanten nu bij dezeverkiezingen consistent willen zijn in de concrete vertaling vanhun visie. “Wij zeggen nu al jaren, dat wij een veel kleinschaligerMBO en HBO willen en daarbinnen een veel dienstbaarder leiding. Datmoet je dan ook vertalen in een andere aanpak van de financieringvan dit soort taken en de schaal daarvan. Het centraal afhandelenvan veel van die zaken is heel goed mogelijk.”

Het CPB rekende deze ingreep – technisch correct in de huidigesystematiek – als een korting op de lumpsum voor het onderwijs. Datzou de facto dan leiden tot een vergroting van de klassen doordatmen over de hele linie duizenden mensen zou moeten ontslaan. VanDijk zegt daarover: “Voor alle duidelijkheid: het is dus geenklassenvergroting!

Dat het CPB onze benadering niet wil overnemen, wil niet zeggendat wij niet zouden willen doen wat ons voor ogen staat. Wij zullenhet lumpsum-systeem voor bijvoorbeeld het HBO zo aanpassen – ietsdat wij toch al nuttig vonden –  dat het mogelijk zal zijndeze ingreep in te vullen zonder dat dit ten koste gaat van deuitgaven voor onderwijstaken en voor het werk van de docenten.”

De opbrengst à €1 miljard zal de SP overigens meer in den bredein de onderwijsbegroting ‘verspijkeren’. De besparing wordt dusniet als zodanig geherinvesteerd in HBO en MBO. Een nettobezuiniging op bijvoorbeeld de hogescholen zou daarmeeonvermijdelijk zijn.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK