Martelaar start HO-herschikking

Nieuws | de redactie
19 september 2012 | Met de nieuwe hogeschool Thomas More gaat het herschikken van HBO en WO na ‘Veerman’ en ‘Van Vught’ nu echt beginnen. Het kabinet wijzigt de WHW zo, dat HO kan worden georganiseerd door wie dat eerst niet mocht, zoals Rotterdamse basisscholen, die de Thomas More Pabo overnemen.

Op 6 juli 1535 werd Thomas More onthoofd. De kanselier vanEngeland werd een martelaar, omdat hij de politiek-religieuzehuwelijkscapriolen van zijn koning en jeugdvriend Henry VIII nietmet zijn geweten kon verenigen. Zo werd Engeland protestants enkreeg een katholieke Pabo eeuwen later de naam van deze schrijver,politicus, humanistisch katholiek en vriend van Erasmus, en dat inde stad van diens universiteit.

Vreemde eend in de bijt

In die stad wil men deze lerarenopleiding nu verder ontwikkelen,los van de moederinstelling tot nu toe, de Hogeschool Leiden. Dezeheeft dit aanbod ‘afgestoten’, om in het kader van de eigenzwaartepunten en profilering doelgerichter te kunnenfunctioneren.

“Thomas More is een uitstekende pabo, met bovendien eenduidelijke, eigen identiteit. In de regio Rotterdam is ook behoefteaan een pabo van katholieke signatuur. Maar de school is te kleinom in de huidige vorm te blijven voortbestaan.”

“Voor Hogeschool Leiden is deze Rotterdamse pabo ook een beetjeeen vreemde eend in de bijt. Daarom onderzoeken we de mogelijkheidde pabo onder te brengen bij een meer in Rotterdam geworteld(hoge)schoolbestuur,” zei collegevoorzitter Paul van Maanen overdit voornemen tegen ScienceGuide.

Met ambtelijk OCW werd uitvoerig overlegd. Pas nadatstaatssecretaris Zijlstra duidelijk had aangegeven, dat hij eendergelijke ‘defusie’ en nieuwe bestuurlijke verhoudingen bestmogelijk wilde maken in het licht van de verscheidenheid die’Veerman’ bepleitte, werd het ook mogelijk hier echt stappen tezetten.

“Wij zijn daar erg blij mee. We vinden het bovendien ergverstandig dat de Pabo Thomas More kan blijven bestaan en zijnkatholieke denominatie kan behouden,” zei de hogeschool. En er wasnog een bijkomend voordeel. “Leiden kan een klein beetje doen aangroeibeperking en dat is wel wenselijk.”

Overdrachten in den brede mogelijk maken

De bewindsman meldde daarbij in januari bovendienwetswijziging ten principale door te willen voeren, als datnoodzakelijk zou blijken. Dat meldt hij de Kamer nu nog stelliger. Hij wileen overdracht zoals bij de Thomas More Pabo in den brede mogelijkmaken, uiteraard onder enkele voorwaarden van good governance.

Daarmee geeft hij de trend naar herijking van het HO-aanbod enherschikking daarvan op basis van inhoudelijke verwantschappen eenbelangrijke impuls. Deze ontwikkeling heeft in korte tijd al eenreeks nieuwe verschijnselen opgeroepen, waarbij eerderonoverbrugbare kloven binnen het HO begaanbaar werden gemaakt.Bijna onder de radar is sprake van een snel toenemende dynamiekbinnen het bestel van HBO en WO en binnen de structuur van hetaanbod daarvan.

Grenzen doorbrekend HO-aanbod

In Rotterdam is de stap van Leiden en de scholenkoepel met deThomas More niet het enige voorbeeld van grenzen doorbrekendHO-aanbod. Regelmatig is te horen, dat ook Inholland met zijnlerarenopleidingen in de Rijnmond de oversteek naar deze nieuwehogeschool met haar nadrukkelijk educatief profiel zou willenmaken. De kunsthogeschool Codarts heeft besloten met de collega’svan de Koninklijke Academie en het Koninklijk Conservatorium in DenHaag tot een nieuw kunstcluster te komen.

Hun gezamenlijke opzet voor de prestatieafspraken kreeg van VanVught c.s. al een zeer gunstige beoordeling. More’s intellectuelepraatpaal en vriend in de zestiende eeuw, Erasmus, heeft inRotterdam zijn eigen universiteit gekregen en deze zoekt naarvergaande afstemming rond zwaartepunten met Leiden en Delft.

De lerarenopleidingen zijn op dit terrein onmiskenbaar de sectordie het meest aan het pionieren is. De hoofdstad blijftbijvoorbeeld niet achter bij Rotterdam. Inholland is daar actief inhet smeden van een Educatieve Alliantie met zowel de HBO-collega’svan de Ipabo en Windesheim – die bovendien in Almere zeer actief is- als met de VU.

Ook hier wil men grenzen overschrijden in zowel institutioneleals onderwijskundige zin, gebaseerd op inhoudelijke verwantschap.Dit laat tevens zien dat zulke nieuwe patronen van samenwerkingniet alleen maar in de vorm van ‘defusies’ of schaalverkleining aande orde zijn.

Fontys, Stenden en Scandinaviërs

Recent is in het zuiden van het land een vergelijkbare doorbraakbereikt binnen dit domein. Met de oprichting van ‘de Nieuwste Pabo’werden verschillende opleidingen en kennisdiensten van zowel Fontysals Hogeschool Zuyd bijeen gebracht. Hierin zijn zowel initiëlelerarenopleidingen, cursusaanbod voor LLL door docenten enschoolleiders, als lectoraal onderzoek vanuit beide hogescholenbijeen gebracht.

Dit heeft men bovendien nu in één gezamenlijke locatie gevoegdin Sittard. Deze ontwikkeling hangt samen met de demografischetrend in Limburg en de noodzaak de krimp tijdig op te vangen doorhet HO-aanbod grensoverschrijdend op peil te houden en daartoe teconcentreren voor de verdunning van het aanbod dit onmogelijkmaakt.

Elders in het land kijkt men bij die demografische ontwikkelingnaar andere vormen van grensoverschrijdende duurzaamheid van hetaanbod. Stenden brengt in Meppel een lerarenopleidingen aanbodbijeen met Buskerud University College, Linnaeus University enUniversity College Sjælland.

Met deze Scandinavische partners start men het ITEPS,International Teacher Education for Primary Schools. Men biedt zo”als eerste hogeschool in Europa” een bachelor programma aanwaarbij studenten opgeleid worden tot leraren voor internationalescholen.

De opleiding werkt met onderdelen van de belangrijkste curriculadie in internationale scholen worden gebruikt en besteedtuitgebreid aandacht aan wereldburgerschap en het lesgeven in eenmulticulturele klas. Onderwijservaring wordt opgedaan opNederlandse en geselecteerde, internationale scholen. Zo zijn destudenten verplicht een half jaar onderwijs te volgen bij een vande partners in Scandinavië, waar ook de stages worden gelopen.

De dynamiek is groot

In de ‘groene’ sector heeft men ook een belangrijke bestuurlijkestap gezet. De komst van de hogeschool Vilentum geeft aan, dat hierde panelen schuiven.  Vilentum is de samenvoeging van de CAH,die in Dronten en Almere agrarische opleidingen aanbiedt, en Stoasin Wageningen.

Men is tot de fusie gekomen, omdat volgens “de strikteinterpretatie van de WHW” het niet toegestaan is, dat een collegevan bestuur meer dan een hogeschool leiding geeft. De samenwerkingbinnen de Aeres-groep hebben de twee instellingen daarom ingeruildvoor  een institutionele fusie onder de naam Vilentum.

De dynamiek in dit domein is groot en niet altijd met succesbekroond. Wat bedoeld was om draagvlak te versterken, leidde in eenveranderproces met Steven ten Have Change Management binnen dehogeschool Van Hall Larenstein tot een verhevigde kloof rond devraag ‘wel of niet met Wageningen’.

De voorzitter van het Wageningse CvB, Aalt Dijkhuizen, noemde deuitkomsten van de peiling onder het personeel van de HBO-partnerniets minder dan “de slechtste die je kunt bedenken.” Want de steunvoor verder samengaan ging omlaag van 60% naar 51%. En dat geeftformeel wel een numeriek draagvlak, maar laat tegelijk eenvolstrekte impasse zien. “Het is geen uitslag waarbij we directweten wat we moeten doen.”

UvA en VU werken nauw samen

De ontwikkeling in het WO reikt verder dan die tussen departners in het groene HO. Binnen de nauwe samenwerking inAmsterdam tussen VU en UvA worden gedurig stappen gezet om waarmogelijk gezamenlijke zwaartepunten te ontwikkelen. De plannen voorhet bèta-cluster en de ontwikkeling van het university college zijnrecent gevolgd door het tot stand brengen van één centrum voor dekennis van talen, cultuur en archeologie van de Antieke Wereld.

Het Amsterdam Centre for Ancient Studies and Archaeology (ACASA)bundelt de kennis bij de VU en UvA om hun sterke, internationaalerkende positie op deze terreinen verder uit te bouwen. Zo willenzij dit ontwikkelen tot een breed en toonaangevend expertisecentrumop het gebied van de oudheid en de archeologie. Op 1 september iseen eerste, officiële stap gezet met het gezamenlijk aanbieden vanmasteropleidingen in de klassieke talen, oudheidstudies enarcheologie.

De alliantie van de UU met de TU/e en het UMC begint eveneensconcrete vruchten te dragen. Een gezamenlijke master voorkennisverwerving van technologie om weefselherstel door het lichaamzelf aan te jagen, is van start gegaan. Regenerative Medicine andTechnology is een multidisciplinair masterprogramma op hetgrensvlak van biomedische wetenschappen, technologie en klinischetoepassingen.

“De essentie van regeneratieve geneeskunde is dat je het lichaamhelpt om zichzelf te herstellen. Daarbij kun je denken aan de inzetvan stamcellen waardoor weefsels zichzelf als het ware kunnenrepareren,” zegt programmacoördinator Debby Gawlitta.

Thomas More zou zoveel dynamiek met veel belangstelling hebbenaanschouwd. Het streven naar een optimaal bestel was hemintellectueel zeker niet vreemd. Toch waarschuwde hij ook voor eente groot perfectionisme. Dat zou alleen in Nergenshuizen tot eenideale samenleving leiden. Daarover gaat zijn boek met die titel,Utopia.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK