Noord-Korea geen ‘paddenstoel-natie’
“We willen historisch onderzoek doen, maar ook contacten met pers, studenten en politiek en uitwisselingen met Noord-Koreanen zelf, liefst op een laag, niet-politiek niveau,”legt Breuker zijn plannen met het nieuwe onderzoekcentrum uit. Op 21 september zal de hoogleraar in zijn oratie de plannen nader toelichten.
Misverstanden en mythevorming
Volgens Breuker is het initiatief broodnodig, alleen al omdat er nogal wat misverstanden en mythevorming bestaan over de Democratische Volksrepubliek Noord-Korea. “Noord-Korea lijkt nu soms een beetje een paddestoel-natie, er wordt gedaan alsof het land er – plop – ineens was. Alsof het geen geschiedenis heeft. Maar dat is natuurlijk niet zo.”
Juist dat idee leidt tot misverstanden. Zo zou Noord-Korea een stalinistische staat zijn, waar niemand binnenkomt en waar over niets naar buiten komt. Juist de staatspropaganda biedt al een heleboel inzicht in het land, legt Breuker uit. “Ja, die is agressief over Zuid-Korea en de VS. Maar aan de andere kant sta je soms verbaasd over wie er allemaal langskomen in Noord-Korea.”
Voorbeelden zijn het mobiele telefonienet van de Noord-Koreanen dat wordt gebouwd door een Egyptisch bedrijf. “Daar doet niemand moeilijk over.” Ook het vermeende communisme is volgens Breuker niet meer zo dominant. “De beste manier om als Noord-Koreaan carrière te maken is in de handel te gaan. En een van de meestgebruikte termen in de propaganda is buitenlandse investeringen.”
Kom Jong Il was een zekerheid
De nadruk die met betrekking tot Noord-Korea op de politiek ligtin plaats van op cultuur en geschiedenis is volgens Breuker verklaarbaar omdat de meeste Noord-Korea-experts politiek wetenschappers zijn. “Vaak spreken die de taal niet en kennen ze de cultuur slecht.”
“‘Neem bijvoorbeeld het huilen van Noord-Koreanen toen Kim JongIl stierf. Daar wordt lacherig over gedaan. We gaan ervan uit dat dat wel afgedwongen zal zijn. Maar aan de andere kant was Kim JongIl ook een zekerheid in het leven van Noord-Koreanen, wat ze ook van hem vonden. Die is nu weggevallen en de angst en argwaan voorde buitenwereld is extreem.”
Tegelijkertijd vindt Breuker dat de Nederlandse pers genuanceerder is gaan berichten over Noord-Korea. “En daarmee bedoel ik niet per se positiever. Het regime is verwerpelijk en schendt op grote schaal de mensenrechten, laat ik dat vooropstellen. Maar hoe gaat dat ooit veranderen? De optie van militair ingrijpen is er eenvoudig niet.”
De ultieme maakbaarheid
Toenadering en meer begrip is de enige keuze, denkt Breuker. Dat historici banden moeten onderhouden met de maatschappij beargumenteert hij in zijn oratie passend met een verwijzing naar het Koryo-rijk (918-1392), een succesvol koninkrijk op hetKoreaanse schiereiland waar de rol van bestuurder, historicus en politicus naadloos in elkaar overliepen.
“Natuurlijk ben ik voor strikt onafhankelijke wetenschap”, zegtBreuker, “maar ik ben er ook voorstander van dat er verbinding is met contemporaine problemen.”
Trendwatcher en lid van de redactieraad van ScienceGuide, Farid Tabarki bezocht in 2011 het Noord-Korea in de laatste maanden van het bewind van Kim Jong Il en keek zijn ogen uit. “De naadloze perfectie is de ultieme maakbaarheid. Het individu wordt daarin letterlijk opgeheven,” merkte hij toen op. U leest zijn volledige verslag hier.
