Vroege start voor rijke vorming

Het is belangrijk om vroeg in het leven van een kind in tegrijpen en onnodige achterstanden te voorkomen, onder andere doorvoorschoolse educatie en het instellen van een leerplicht vanafvier jaar,bepleit hij in zijn oratie, waarmee hij het ambtaanvaardt van hoogleraar Social Economics and Labour Market Policyaan de Universiteit Maastricht.

“Investeringen zijn het meest rendabel wanneer ze in de eerstelevensfasen worden gedaan. Vaardigheden die vroeg zijn aangeleerd,worden ingezet in latere periodes. Dit kan direct nuttig zijn, maarstimuleert ook het aanleren van andere vaardigheden. Bovendienleiden vroege investeringen tot een hogere productiviteit vanlatere investeringen, en zijn dus effectief en kostenefficiënt.Andersom is het later herstellen van opgelopen achterstanden duuren soms zelfs onmogelijk.”

Zwak gezin, late start

Echter, niet ieder kind krijgt gelijke investeringskansen.Kinderen uit relatief zwakke gezinnen hebben vaker een achterstandwanneer ze het primair onderwijs in stromen en een grotere kans omzonder diploma het onderwijs te verlaten. Om de achterstand van eenkind dat toevallig is geboren in een achterstandswijk zoveelmogelijk te beperken, is het instellen van een leerplicht vanafvier jaar een goede oplossing.

Ter Weel: “Op dit moment gaan veruit de meeste kinderenvanaf vier jaar naar school, maar de leerplicht begint pas bij vijfjaar, en het zijn juist de kinderen uit zwakke gezinnen die vaaklater op school komen.”

Invstering die zeer rendeert

Dat is niet genoeg. De kosten van opvoeding van een jongkind zijn moeilijker te dragen voor arme gezinnen, waardoor deachterstand bij sommige kinderen al op een leeftijd van vier jaaraanwezig is. Ter Weel stelt dat deze kosten verlaagd kunnen wordendoor de inspanningen die de opvoeding vergt te verdelen tussengezin en overheid, door voorschoolse educatie.

Het blijkt dat investeringen in zeer jonge kinderen uitzwakkere gezinnen en kinderen uit achterstandswijken positieveeffecten hebben op schoolresultaten, en schooluitval, criminaliteiten drugsgebruik doen afnemen. Uiteindelijk bereiken deze kindereneen betere maatschappelijke positie, die de kosten van hetprogramma ruimschoots overstijgen. 

Ter Weel: “Het is de taak van ouders hun kinderen op te voeden.Maar de overheid kan vroege ontwikkeling stimuleren, daar waarouders tekortschieten. Voor goede prestaties is ook wilskracht endoorzettingsvermogen nodig. Dat gaat niet vanzelf, maar vergtenergie en inzet van de ouders.”