Bezuinigen op kennis ondermijnt welvaart
“Nederland is maar een klein land met weinig materiële bronnen. Wel hebben we twee andere essentiële zaken in huis: kennis en een uitstekende handelspositie. Maar juist het eerste van die twee, dat essentiële, boren we maar al te graag lekker diep de grond in. Langstudeerboete hier, leenstelsel daar, het kan ook allemaal niet schelen. Helaas reiken al deze maatregelen verder dan gehoopt.
Zo rekende de HBO raad voor dat 15.000 scholieren zich niet zullen gaan inschrijven voor een HBO studie. Zonder aanvullende beurs zouden dit er zelfs 25.000 kunnen zijn. Als je nagaat dat WO studenten in dit onderzoek nog buiten beschouwing zijn gelaten, dan schept dat geen rooskleurig beeld. Maar het probleem gaat nog veel verder…
Welvaartsverlies
Laatst las ik een betoog op ScienceGuide waarin de kracht van kennis nog eens werd onderstreept. Uit onderzoek van TNO naar het ruimtelijk-economisch effect van hoger onderwijs bleek dat elke afgestudeerde student de regio gemiddeld €25.000 per jaar oplevert! Een teruggang van het aantal studenten in HBO en WO zou in het licht van dit ruimtelijk economisch effect niet gunstig zijn. Sterker nog, het wegblijven van 30.000 studenten zou, gelet op het onderzoek van TNO, een welvaartsverlies van €750 miljoen betekenen!
Daarmee betreedt een zelden gehoorde term het strijdtoneel: welvaart. Wat mij betreft wordt daarmee de meest relevante snaar aangeslagen van allemaak! Economie, politiek, het is allemaal ondergeschikt of verbonden aan de welvaart van de bevolking. Nu, maar zeker ook in de toekomst wil je dat behouden. De vraag is daarmee simpel geworden: willen wij middels het leenstelsel €810 miljoen uit de zakken kloppen van studenten om nu even snel geld te verdienen? En vervolgens deze winst wegstrepen tegen onze welvaart van 750 miljoen?
Leenstelsel levert niks op
Daar is de kous echter nog niet mee af! De financiële drempel om te studeren mag niet omhoog, dus moet de aanvullende beurs behouden blijven. Netto resultaat is dat van die 810 miljoen een deel wordt geïnvesteerd in de aanvullende beurs. Ofwel, het leenstelsel levert niks op want de gelden die worden verkregen uit het leenstelsel worden niet geïnvesteerd in onderwijs.
Kijk nou toch eens verder en denk dan toch eens goed na! Op korte termijn zijn deze bezuinigingen winstgevend, maar ondertussen ondermijn je de welvaart en daarmee ook de economie. Over tien jaar kun je weer aan de bak met nieuwe bezuinigingen en wat niet al. Zoals een mooie spreuk zegt: Voorkomen is beter dan genezen. Neem het heft dus eens in eigen handen. Handel proactief, vergroot je cirkel van invloed en maak je meester van de situatie.
Begint u al te twijfelen? Lees vooral eens door op ScienceGuide of laat u inspireren door de politici in Zweden en Duitsland. Laten we uit ons bekrompen denkbeeld stappen en verder kijken. Laat de politiek terug gaan naar de tekentafel om met een duurzaam toekomst bestendig plan te komen. Investeren in onze toekomst is zorgdragen dat onze welvaart behouden blijft en onze economie blijft floreren. Investeren in onderwijs is investeren in de toekomst en dit doe je niet door erop te bezuinigen.”
