Islamdebat had niet gehoeven
Ondanks een hoop maatschappelijke polarisatie rondom moslims tussen 2001-2010 bleek de onderstroom van de Nederlandse samenleving stabieler dan uit de woelingen aan de oppervlakte viel af te leiden. Het ontbrak de regering echter aan een woordvoerder die het verbindende verhaal overbracht aan de samenleving, stelt de onderzoeker vast.
Een grote strategie?
Crebas ontwikkelde een toetsingskader op basis van de VN-criteria voor een Cultuur van Vrede en van confrontatie met groeperingen die de democratische rechtsstaat proberen aan te tasten. De stabiliteit van ons land is afgelezen aan waarden als de democratische rechtsstaat, de gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen, sociaaleconomische ontwikkeling, en de internationale rechtsorde.
Die criteria voorzagen in een verbindend verhaal. Dit had als een grand strategy voor binnenlandse vrede en veiligheid kan fungeren in de respons op de woelingen in de discussies.
Ondanks alles
Crebas concludeert dat ondanks een hectisch opinieklimaat, een snelle wisselingen van kabinetten en de moord op zowel Pim Fortuyn als Theo van Gogh, er een relatieve vrede heerste in Nederland in het eerste decennium van deze eeuw. De Nederlandse overheid beschikte weliswaar niet over een expliciete grand strategy voor binnenlandse vrede en veiligheid, maar voldeed wel gaandeweg het decennium aan de criteria daarvan.
Het ontbrak echter aan een centrale woordvoerder die het verbindende verhaal overbracht aan media, publiek en parlement. In het Nederlandse staatsbestel is die rol niet weggelegd voor de minister-president. Hierdoor kregen populistisch georiënteerde partijen de ruimte om de toon in het debat rondom immigratie, integratie en islam te bepalen.
