Koppelaars op Copacabana
Remon Boef vertegenwoordigt in Brazilië de belangen van het Nederlandse hoger onderwijs. Als directeur van Nuffic Neso Brazil is hij verantwoordelijk voor het Science Without Borders Holland programma. Vanuit Brasilia legde hij de contacten met overheden en onderwijsinstellingen in deze opkomende wereldmacht. “We vertegenwoordigen het Nederlandse hoger onderwijs, we hebben het contact met studenten hier en zijn de samenwerkingspartner van de Braziliaanse overheidsorganisaties.”
Wel graag terug
De komst van de grote handelsmissie met Willem-Alexander en Maxima – waar ook een grote delegatie uit het hoger onderwijs aan deelnam – ziet Boef als een sterk signaal dat de samenwerking tussen beide landen ook op onderwijsgebied serieus wordt genomen.
Dat onderstreept eveneens Freddy Weima, de kersvers voorzitter van de Nuffic die mee was naar Brazilië. “Het is een goed teken dat de HO-missie zo’n prominente plek krijgt in het programma van het kroonprinselijk paar,” vertelt Weima over de indruk die met name de speech van prinses Maxima bij de lancering van het Science Without Borders Holland programma uitsprak.
There is a Dutch proverb that goes ‘unknown is unloved’. Well, let’s do something to change that. Let’s not forget that the Netherlands has a lot to offer young people,” sprak de Nederlandse prinses lovend over Nederland, maar ze benadrukte ook het belang van een internationale studentengemeenschap. “Students will be global citizens sharing the same concerns. So students are a smart investment.”
Dat de stap van Brazilië naar Nederland niet makkelijk is, had ook Maxima zelf ervaren. Maar het is het waard zo vond zij en haalde ook de woorden van Romario aan die in 1988 bij PSV ging voetballen. “Romário remembered ‘The cold, the language, the customs… it took some getting used to. But you will find living in Holland will broaden your horizons, double your knowledge and expand your world. You know what Romário concluded? He said: ‘The Netherlands made a man out of me.’”
Geld voor topstudenten overzees
De Braziliaanse overheid heeft met steun van grote bedrijven als Petrobras een aanzienlijk bedrag vrijgemaakt om topstudenten over de grens op te leiden en zo in de nabije toekomst ook verzekerd te zijn van goede kenniswerkers. Want op heel korte termijn is het onmogelijk zoveel hoger onderwijs faciliteiten te bouwen en te verwerven om de gretige, jonge bevolking van het land nu massaal hoger op te leiden. Brazilië wil z’n topstudenten na hun tijd bij ons en in andere vooraanstaande kennisnaties dus wel graag ‘terug’. Tegelijkertijd wil in Bussemaker er in Nederland voor strijden internationaal talent juist in Nederland te houden.
Nuffic Neso als bemiddelaar
Remon Boef: “Nee, ik zie daar geen tegenstrijdigheid in. Science Without Borders heeft als doel kwaliteit naar Nederland te halen. Het kan best dat er een paar van die studenten in Nederland zal blijven. En dat vindt Brazilië ook geen enkel probleem. Iedereen is uiteraard vrij om te werken waar hij of zij wil. Ook in Brazilië kunnen die studenten voor Nederland van waarde zijn, bijvoorbeeld als ze bij van oorsprong Nederlandse bedrijven gaan werken. Ik zie dus absoluut geen probleem.”
Inmiddels zijn de eerste Braziliaanse studenten in Nederland al weer even aan de slag en dat moeten er meer worden. Boef heeft met zijn Neso de rol van contactpersoon, maar directe afspraken zullen onderwijsinstellingen zelf moeten maken. Hij bemiddelt daar in, zoals hij ook de bijeenkomsten met de kennispartijen tijdens de HO-missie heeft gearrangeerd.
“Je moet altijd goed kijken wat je als onderwijsinstelling zelf doet en wat je afspreekt in gezamenlijkheid. Wij hebben hier de structuur van het SwB-programma opgezet en de matchmaking tussen de hogescholen en universiteiten geregeld. De instellingen zijn echter wel autonoom, dus daar leggen wij niets in vast, dat kunnen ze nu zelf doen.”
Enige vereiste om deel te nemen aan de uitwisseling zijn de aangewezen sectoren. “Studenten zijn wel gebonden aan bepaalde keysectors,” vertelt Weima. “Dat zijn onder meer de creative industry, health, engineering en technische studies.” Nederland wil dus kennis en expertise binnenhalen ter ondersteuning van de topsectoren en daarvoor lange termijn relaties leggen in een van de meest dynamische delen van de wereld.
We doen het relatief goed
Dat gebeurt nu al erg goed constateren Freddy Weima en Remon Boef. “Wij werken al langer samen met de Braziliaanse onderwijsuitvoeringsorganisatie CAPES. Zowel in onderwijs als onderzoek gebeurt al veel. Er worden 43 gezamenlijke onderzoeksprojecten uitgevoerd door Nederlandse en Braziliaanse partners. Ten opzichte van landen die ook met Brazilië samenwerken als de VS en het Verenigd Koninkrijk doen we het relatief heel goed.”
Voor Nuffic Neso is de samenwerking niet nieuw. Met vestigingen in Brazilië, China, India, Indonesië, Mexico, Rusland, Taipei, Thailand, Vietnam en Zuid-Korea timmert de organisatie aan de weg om het Nederlands HO te positioneren en de uitwisseling van kenniswerkers te stimuleren.
“We vinden het heel nadrukkelijk ook belangrijk dat studenten andersom de weg bewandelen. We snappen dat dat voor bijvoorbeeld China door de taalbarrière weleens lastig is, maar Brazilië is al veel toegankelijker. Eigenlijk zou iedere student in zijn studententijd moeten proeven van een studie in het buitenland. Erasmus for all,” onderstreept Weima nog eens.
