Kleiner HBO en WO krijgt impuls in wet

Nieuws | de redactie
11 januari 2012 | Het kabinet zet een grote, principiële stap. Schaalverkleining wordt wettelijk mogelijk en zelfs versoepeld. ‘Defuseren’ noemt Halbe Zijlstra dat uitgangspunt in kleine kring al als tegenhanger van zwaartepuntvorming. En dat dankzij katholieke basisscholen in Rotterdam. Maar is het wel nodig?

De wenselijk geachte overdracht van de ‘Leidse’ Thomas More paboin Rotterdam aan de plaatselijke scholenkoepel RVKO is “eenbijzondere situatie” schrijft Halbe Zijlstra aan de HogeschoolLeiden. Hij is daartoe zelfs bereid de WHW fundamenteel tewijzigen. Dat is veel eer voor een aparte uitzondering. Is dezenodig?

Nee, zeggen juristen met WHW-expertise tegenScienceGuide. Als OCW wilde, dan was een relatiefeenvoudige oprichting van een afgesplitste Thomas More hogeschoolmogelijk. Het zware middel van wetswijziging kon dus weleens andereoogmerken en motieven hebben dan het helpen van de Leidsehogeschool en de Rotterdamse basisscholen.

Zwaar middel ingezet

De blijkt al uit de brief van OCW aan Leiden. Eén van devoorwaarden die het ministerie stel voor de overdracht is namelijkmerkwaardig: “De governancestructuur…. sluit belangenverstrengelingtussen de instelling voor primair onderwijs en de instelling voorhoger onderwijs uit.” Maar de kracht van de gekozen opzet is nujuist, dat werkveld PO professionele HO-vorming optimaal samengaan.Zou de governance integratie van de relevante kwaliteitsambities en’belangen’ dan bewust moeten tegengaan?

De juridische onderbouwing waarom de WHW niet gewijzigd hoeft teworden volgens kenners van de HO-regelgeving, leest u hier. Waarom zou OCW het zware, tijdrovendemiddel van wetswijziging dan toch willen inzetten, met de ThomasMore casus als aanleiding? Wat maakt dit nodig en wenselijk?

Het antwoord lijkt te zijn: ‘Veerman’ en ‘MBO’. Differentiatieen profilering in het hoger onderwijs worden door de huidige WHWeigenlijk maar in één richting gestimuleerd, die vanzwaartepuntvorming binnen een groter verband. Voornemens vanverschillende instellingen laten dat merken. De intensivering vansamenwerking tussen de drie universiteiten in de zuidvleugel van deRandstad – Leiden, Delft en Erasmus Rotterdam – en de Amsterdamseperikelen over een mogelijke UvA-VU-fusie zijn daar signalenvan.

Ruimte voor variëteit

Tegelijkertijd wordt bij andere instellingen gekeken hoe menprofilering ook op andere manieren kan inrichten en impulsen geven. Bij Inholland wil men de locaties in de grote steden van deRandstad veel meer een eigen karakter en profiel laten ontwikkelen,om de verbinding met de maatschappelijke omgeving en haarprofessies veel meer inhoud te geven. Sommige politieke partijenhebben in dat verband wel eens gepleit voor ‘opsplitsing’ van groteHO-instellingen. Nog los van de grote bureaucratiekosten daarvanwas er een belangrijke belemmering daarvoor: de WHW en zijn rem ophet ontstaan van nieuwe HO-instellingen.

Door in de wet ‘deconcentratie’ en zelfs ‘defusie’ mogelijk temaken – via een wijziging om de Thomas More ter wille te zijn -kunnen de bewindslieden de ruimte voor variëteit in de invullingvan de profilering vergroten. Tevens maakt dit mogelijk, datanderen dan de huidige bestuurlijke eenheden van het HOonderwijsaanbod van HBO en WO gaan aanbieden. En wie wil kiezenvoor schaalverkleining van zijn universiteit of hogeschool, dieweet dan waar hij aan toe is en langs welke weg dit mogelijk kanworden.

Vmbo-MBO-HBO?

Als dit in de WHW mogelijk blijkt, dan is de stap naar het MBOnog maar een kleine. ScienceGuide verneemt dat vanuit OCWook in die sector het streven naar minder eenzijdige druk richtingschaalvergroting steeds meer nadruk krijgt. Deconcentratie zou ookvoor de soms zeer omvangrijke regionale ROC’s kunnen helpen hunprofielen voor de betrokken regio’s of steden aan te scherpen.

De wetgeving biedt daar al enige ruimte voor, maar bij wijzigingvan de WHW is een belangrijke extra doorbraak mogelijk. Als ‘ThomasMore nieuwe stijl’ mag van de WHW zou straks een MBO-instelling(delen van) een hogeschool over kunnen nemen. Vakscholen ofprofessionele colleges binnen een beroepssector met een aanbod vanvmbo-MBO-HBO kunnen zo mogelijk gemaakt worden en dat is nuttigvoor bijvoorbeeld regio’s die demografisch krimpen, maar welvoldoende professioneel HO-aanbod willen behouden.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK