Diversiteit in docententeams
Binnen de VU kijkt men bijvoorbeeld op dit punt naar de beste aanpak van de professionalisering van hbo-docenten op het terrein van de gezondheidszorg. Hoe de kwaliteit daar nieuwe impulsen te geven? Jirka Born, opleidingscoördinator master Docent HGZO, wijst er in een bijdrage bijvoorbeeld op, dat deze kwaliteit niet alleen gebaat is bij het behalen van mastertitels, maar ook sterk afhankelijk is van de didactische bekwaamheden van docenten.
“Daar is in reactie op de prestatieafspraken op dit terrein al vaker op gewezen, zoals bijvoorbeeld in de bijdrage van Willem Eikelenboom op ScienceGuide. Opleidingen zullen zich moeten afvragen welke masters nodig zijn binnen hun docententeam.”
Steeds hogere eisen
“EXPOSZ is als opleidingscentrum verbonden aan de Faculteit der Bewegingswetenschappen van de Vrije Universiteit in Amsterdam en leidt ruim 25 jaar docenten op voor de sector Hoger GezondheidsZorg Onderwijs (HGZO). Via deze bijdrage delen wij onze visie op de professionalisering van docenten op hbo-bacheloropleidingen in de zorg met u.”
“Wij sluiten ons vol overtuiging aan bij de reacties dat docenten op hbo-bacheloropleidingen in eerste instantie voldoende didactische bagage moeten hebben. De wens van meer docenten met een mastertitel komt echter ook niet uit de lucht vallen. De eisen die gesteld worden aan hbo-docenten worden steeds hoger. Docenten moeten de verschillende facetten van het docentschap – zoals onderwijs ontwikkelen en verzorgen, coachen en toetsen – beheersen en allerlei ontwikkelingen op de voet volgen.”
“In het HGZO volgen ontwikkelingen in zowel de zorgpraktijk als de zorgopleidingen elkaar in rap tempo op. Van docenten wordt verwacht dat zij innovaties in de zorg op de voet kunnen volgen, kritisch kunnen beoordelen en vertalen naar het onderwijs. Maar ook de ontwikkeling dat hogescholen zich steeds meer ontwikkelen als kenniscentra door het uitvoeren van praktijkgericht onderzoek, vereist dat docenten over adequate onderzoeksvaardigheden beschikken.”
Welke nieuwe expertise?
“De vragen die centraal moeten staan in het uitstippelen van het professionaliseringstraject van een docent zijn: welke master sluit het beste aan bij de taken van de docent en de individuele opleidingsbehoefte? En kijkend naar het gehele docententeam, welke expertises zijn al aanwezig en welke master voegt nieuwe expertise aan het team toe?”
“Docenten van hbo-bacheloropleidingen in de zorg kunnen enerzijds kiezen voor zorginhoudelijke masters. Er zijn diverse hbo- of wo-masters binnen de verpleegkunde, fysiotherapie of medische beeldvorming en radiotherapie. Ook de wo-master Evidence Based Practice aan het Academisch Medisch Centrum is een interessante optie. Docenten met een dergelijke mastertitel versterken het docententeam met specifieke kennis en (onderzoeks)vaardigheden op het eigen vakgebied in de zorg.”
“Anderzijds kunnen docenten kiezen voor onderwijskundige masters, zoals de hbo-master Leren en Innoveren, verzorgd door diverse hogescholen, en wo-masters op het gebied van onderwijskunde of de wo-master Teaching and Learning in Higher Education aan de Vrije Universiteit. Docenten met een dergelijke mastertitel versterken het docententeam door onderwijskundige kennis en (onderzoeks)vaardigheden mee te nemen.”
Vreemde eend?
“EXPOSZ biedt sinds september 2011 de NVAO-geaccrediteerde hbo-master Docent HGZO aan. Deze master is vergeleken bij bovenstaand masteraanbod een ‘vreemde eend in de bijt’, omdat in deze opleiding twee pijlers centraal staan: zorg én onderwijs. De HGZO-docent die EXPOSZ wil opleiden is een goede didactisch geschoolde docent “met één been in de zorgpraktijk”. Deze docent is in staat om ontwikkelingen in de zorgpraktijk bij te houden en te vertalen naar gewenste onderwijsinhouden.”
“Daarnaast beschikt deze docent over onderzoeksvaardigheden voor het uitvoeren van praktijkgericht onderzoek op zorginhoudelijk gebied en kan studenten goed begeleiden bij afstudeeronderzoeken. Het type docent dat met deze master wordt opgeleid, werd door de visitatiecommissie van de NVAO “eigenzinnig, maar goed beredeneerd en gewaardeerd” genoemd. De opleiding is toegankelijk voor zowel docenten van hbo-bacheloropleidingen in de zorg als voor zorgprofessionals die docent willen worden.”
“Wij hopen met de master een bijdrage te kunnen leveren aan de professionalisering van docenten in de HGZO-sector. Het moge duidelijk zijn dat er zeer diverse professionaliseringstrajecten mogelijk zijn. Als opleidingscentrum zijn wij van mening dat niet alleen het aantal master opgeleide docenten op een hbo-bacheloropleiding in de zorg van belang is, maar dat een docententeam, dat bestaat uit een bont palet aan docenten met verschillende opleidingsachtergronden, zal leiden tot een kwaliteitsverbetering van het onderwijs. Diversiteit is hier het sleutelwoord.”
