Veel meer afhakers door leenstelsel
“De keuze om te gaan studeren wordt vooral lastiger voor kinderen van ouders met een laag inkomen,” zo is zijn conclusie en rekent voor dat het effect op termijn zo’n 50.000 hoger opgeleiden mensen minder zal zijn, dan waar de kenniseconomie nu op zou kunnen rekenen. “Mensen die de arbeidsmarkt hard nodig zal hebben.”
De Graaf schrijft hierover het volgende:
“Minister Bussemaker van OCW meent dat de gevolgen van de invoering van een ‘sociaal’ leenstelsel meevallen. Ze baseert zich op een berekening van het Centraal Planbureau (CPB) waarin wordt gesteld dat zo’n 2.200 jongeren minder zullen gaan studeren.
Echter, het CPB onderschat de gevolgen van de invoering van het leenstelsel. Het laat in zijn berekening een belangrijk deel van de bezuiniging op de studiefinanciering buiten beschouwing.
Gewoon thuis blijven wonen?
Dat betreft de extra bijdrage van maandelijks € 175 voor studenten die op kamers wonen. Het CPB redeneert hier als volgt. Studenten kunnen die kosten van dat stuk lening vermijden door thuis te blijven wonen of goedkoper te leven. Ze zouden er dus niet van afzien te gaan studeren, als dit deel wegvalt.
Het is maar de vraag of die veronderstelling realistisch is. Dat een student op kamers gaat, is niet zomaar een vrije keuze of luxe. De student wil een studie volgen die aansluit bij zijn talent en bij hem of haar past. Hij of zij wordt met de voorliggende voorstellen dan gedwongen een niet-optimale keuze te maken. Daar komt bij dat de reiskosten fiks toe zullen nemen door de afschaffing van de ov-jaarkaart. Als de studenten dan meer thuis moeten blijven wonen, gaan juist op dat punt de kosten verder omhoog. Ook dat werkt zeker ontmoedigend.
Alleen een paar ongemotiveerden?
De minister redeneert dat uitsluitend jongeren zullen afhaken die toch niet in het hoger onderwijs thuishoren, omdat ze onvoldoende gemotiveerd zijn. Dat is een misvatting. De keuze te gaan studeren wordt vooral lastiger voor kinderen van ouders met een laag inkomen. Zij raken immers hun basisbeurs kwijt en zullen daardoor – ondanks behoud van de aanvullende beurs – de helft van hun studiefinanciering kwijtraken. Diverse organisaties, waaronder de HBO-raad, hebben er daarom bij de minister op aangedrongen dat voor deze groep de aanvullende beurs uitgebreid zou moeten worden.
Het aantal jongeren dat afziet van een studie zou wel eens drie keer zo hoog kunnen liggen als de schatting van het CPB. Het gaat dan om meer dan 6.500 per jaar. Dat betekent voor Nederland over pakweg 10 jaar zo’n 50.000 minder hoogopgeleiden. Mensen die de arbeidsmarkt hard nodig zal hebben.”
Thom de Graaf is voorzitter van de HBO-Raad, de vereniging van hogescholen
