Borgen in Den Haag
“Aan het begin van de serie, als ze er weer eens bijna doorheen zit, neemt de adviseur van Nyborg haar mee naar de top van de burcht waarin het parlement zetelt. Hij laat haar de mooie stad Kopenhagen zien, een stad waar ik zelf ook al eens een heerlijk half jaar doorbracht. “Alles is van jou, als je 90 zetels bij elkaar verzamelt”, zegt de adviseur haar pregnant, want dat moet in een Deens parlement met zijn 179 zetels.
Die episode zal Mark Rutte goed bekeken hebben. Borgen zal hij vast hebben, misschien als cadeau van Minister-President Helle Thorning-Schmidt, want toen hij mij in 2004 als staatssecretaris ooit eens een lift gaf, had hij de hele serie ‘Yes Minister’ in zijn dienstauto ter ontspanning.
Niet aan een touwtje
Wat zijn fictieve collega op tv moet doen, dat is wat Rutte constant moet doen. Want het kabinet heeft de ambitie om alle grote wetten in 2013 door het parlement te loodsen. Niet in de Tweede Kamer, zoals tijdens zijn eerste kabinet, maar in de Eerste Kamer zal hij elke dag moeten tellen. Tot 38. Daar hebben de regeringspartijen 30 zetels en geen vooraf geregelde gedoogpartners. Voor elke moeilijke maatregel zal hij 8 senatoren uit partijen die hij niet aan een touwtje heeft moeten overtuigen.
Een meerderheid kan ontstaan voor Rutte, bijvoorbeeld voor het sociaal leenstelsel, door een grote fractie in de Senaat mee te krijgen. CDA (11), PVV (10) of de SP (8) zouden volstaan. Een andere mogelijkheid is een combinatie van voldoende zetels uit de reeks partijen van D66 (5), GroenLinks (5), ChristenUnie (2), SGP (1), 50Plus (1), Partij voor de Dieren (1) tot en met de OSF (1).
Dat gaat nog een hele tour worden. Het regeerakkoord bestaat uit een serie vervelende maatregelen, die één voor één en in hoog tempo de komende maanden naar de Eerste Kamer gestuurd zullen worden. De Eerste Kamer is haar klassieke rol van ‘Chambre de Reflexion’ zo kwijt aan het raken. Invloed leidt tot macht en je ziet in Den Haag Eerste en Tweede Kamerfracties nu ineens vaker en meer samenwerken en coördineren, bijvoorbeeld in ‘het ledenrestaurant’.
Natte polder
Hoe kwam het ook al weer, dat de Senaat er zo uitziet als vandaag de dag, met alle gevolgen van dien voor Rutte-II? De premier zal nog wel een keertje een nachtje dromen van de verkiezingen van de Eerste Kamer destijds. Hij nodigde persoonlijk het onafhankelijke statenlid Robinson uit en overtuigde hem VVD te stemmen en zou daarvoor een polder droog houden. Nu hij die stem niet meer nodig dacht te hebben, staat deze polder binnenkort gewoon onder water. De belofte had een zeer beperkte geldigheid. De polder gaat nat, misschien nog tijdens de zittingsperiode van Robinson.
Pechtold droomt vast ook nog wel eens. Bij zijn D66 vol ‘appasionatos’ van stemmingen – referenda zijn een feest – maakte een lid een fout. Statenlid Wim Cool kon het rode potlood niet vinden en stemde met een blauwe pen. De kiesraad wees het bezwaar van D66 af en de stem was ongeldig. Het resultaat: D66 haalde een zetel minder en de SP eentje meer.
Verder weigerden bij die Senaatsverkiezing de SGP en de ChristenUnie samen te werken. In het meest waarschijnlijke geval had de CU dat een zetel extra opgeleverd. Het resultaat: de ene SGP zetel is dezer dagen wederom goud waard. En D66, zo allergisch voor zwarte kousen, heeft dat helemaal aan zichzelf te danken.”
Eerdere columns van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt leest u hier
