Olifant gedijt in kennislanden
Onderzoekers van Wageningen UR en hun Britse collega’s publiceerden hun bevindingen afgelopen week in een artikel in Biological Conservation. De ecologen onderzochten welke factoren van invloed zijn op de preservatie van de Afrikaanse olifant, het icoon van de natuurbescherming.
Verspreiding over het continent
Zo kunnen natuurlijke factoren als voedsel en waterbeschikbaarheid van belang zijn bij de bescherming, maar ook menselijke factoren als beleid, corruptie, of de economie van een land, kunnen direct of indirect van invloed zijn.
In een omvangrijke analyse van literatuurgegevens over de olifantenverspreiding en dichtheden over het hele Afrikaanse continent toont het onderzoeksteam onder leiding van dr. Fred de Boer aan dat natuurlijke factoren als waterbeschikbaarheid het beste de verspreiding over het continent verklaren.
Risico op stroperij
Om de dichtheden (uitgedrukt in aantal olifanten per vierkante kilometer) te verklaren blijken menselijke factoren de beste graadmeter. Tot verrassing van de onderzoekers blijken een laag scholingsniveau, een hoge mate van corruptie en een slechte economie allemaal in relatie te staan met lage olifantendichtheden.
Landen met een slecht natuurbeschermingsbeleid tellen, zoals verwacht, weinig olifanten per vierkante kilometer. De onderzoekers constateren alleen dat er een correlatie is. Maar onderzoeker Fred de Boer vermoedt dat het risico op stroperij voor olifanten in risicolanden bepalend is voor de lage dichtheden daar.
Bescherming vanuit sociaaleconomische context
Uit het onderzoek concludeert het onderzoeksteam dat een verbetering van de bescherming van olifanten vanuit een sociaaleconomische context moet worden aangepakt. Volgens hen hangt er meer af van goed onderwijs en een goede sociaal- economische ontwikkeling dan van het opzetten van nieuwe natuurgebieden, het vergroten van bestaande natuurgebieden of het creëren van nieuwe drinkplaatsen voor olifanten.
Het opstarten van nieuwe plannen voor de bescherming van olifanten, en waarschijnlijk ook voor andere grote diersoorten, is dus minder belangrijk dan de ondersteuning van die plannen door de lokale bevolking. Ook is het van groot belang dat zulke plannen effectief worden uitgevoerd door goed getrainde en betrouwbare ambtenaren.
