Deplorabele arbeidsmarkt in onderwijs
Nu er nog geen Nationaal Onderwijs Akkoord ligt laat Dresscher zich niet ontmoedigen. Hij komt een eigen benadering om het onderwijs niettemin van goed naar excellent te laten bloeien. “Je kunt best iets vragen van onderwijspersoneel,” zegt hij over zijn Actieplan 2013, “maar daar moet wel ruimte voor zijn: professionalisering kost tijd en geld. Als dat er niet is, dan zouden we naar alternatieven kunnen kijken. Zo pakt Finland de kwaliteit aan door uitstekend voorbereide leraren voor de klas te zetten. Leraren hebben er daar de gelegenheid voor omdat ze minder uren voor de klas moeten staan.”
Ambities met hand op de knip
Politiek is er brede steun voor de ambitie ons land naar de wereldtop te tillen waar het gaat om onderwijs en kennis. De motie-Hamer is niet voor niets een begrip. Toch ziet Dresscher ook bij een coalitie VVD-PvdA een merkwaardige dichotomie. “Het is een beetje gek dat ook dit kabinet de ambitie het onderwijsniveau naar een hoger plan te trekken combineert met de hand op de knip. Maar professionalisering moet: de AOb is er voor dat alle Nederlandse leraren uiteindelijk een masteropleiding hebben gevolgd en daarna bijblijven met de ontwikkelingen in ons vakgebied. Dat kost tijd en geld. Als dat niet beschikbaar is, moeten we creatief zijn.”
En dat dat kan daarvan toont hij zich volstrekt overtuigd. “Finland kent bijvoorbeeld in het basisonderwijs een lesweek die een kwart korter is dan bij ons en het onderwijs wordt in internationale vergelijkingen hoger gewaardeerd dan het onze. Omdat Finland leraren de ruimte geeft zich te blijven verdiepen in hun vak. Ook bij ons zou het moeten gaan om de kwaliteit van de les in plaats van het aantal lesuren.”
Zeker zo interessant is overigens wat in Zweden gebeurt. De OECD verspreidde zelfs in de aanloop naar de Summit over het leraarschap het meest recente interview van ScienceGuide daarover. ‘Frontrunner Sweden has implemented some cutting edge reforms in their school system. Swedish Ambassador Håkan Emsgård explains the ‘goal-based-system’ and the specifics of financing schools, leaving the pupils free to choose.’
Leraar verdient meer zeggenschap
Tegen deze achtergrond wil Dresscher de autonomie van de leraar verstevigen en een aanval op de onbevoegdheid.” Een leraar is in de eerste plaats in dienst van de samenleving. Daarom verdient het beroep wettelijke bescherming. Leraren verdienen ook meer zeggenschap over hun lessen. Leraren verdienen een constructief-kritische blik van mensen die ook voor de klas staan. Vergelijk het maar met de Nederlandse orde van advocaten. De titel leraar zou beschermd moeten zijn en voorbehouden aan de mensen die aan alle kwaliteitseisen voldoen.”
Zou op deze basis van de inhoudelijke ambitie een Nationaal Onderwijs Akkoord niet mogelijk moeten zijn? De meest recente kabinetsplannen zetten daar wel druk op, zo blijkt uit de bestandopnamen van de AOb-voorzitter. “de vorige week aangekondigde nullijn op salarissen is onacceptabel en er moet een plan komen om starters tijdelijk boventallig in dienst te houden. De arbeidsmarkt in het onderwijs verkeert onderhand in een deplorabele staat.”
Dit raakt onmiddellijk de kwaliteit en capaciteit van zowel het HBO als het WO, want “de collegebanken van de lerarenopleidingen blijven leeg terwijl we zitten te springen om aanwas voor na 2015. Intussen komen starters niet aan werk omdat de pensioengolf pas dan op gang komt.”
