Kwaliteit na Stapel
Hoe beoordeel je de kwaliteit van onderzoek die recht doet aan de enorme diversiteit in kwaliteitsculturen binnen de sociale wetenschap? Dat is de vraag die centraal staat in het rapport ‘Naar een raamwerk voor de kwaliteitsbeoordeling van sociaalwetenschappelijk onderzoek’. In het rapport wordt een nieuwe methodiek gepresenteerd die de basis moet zijn voor het nieuwe standaard evaluatieprotocol dat in 2015 in zal gaan.
Grote rol voor de peers
KNAW President Hans Clevers stelt in het rapport dat in de nieuwe kwaliteitsbeoordeling een versterkte rol voor de peers is weggelegd. “Zij vormen de kwaliteitscultuur in een vakgebied. Dit legt grote verantwoordelijkheid op hun schouders: zij behoren transparant te maken wat de missie, doelgroepen en manieren van communicatie van onderzoeksgroepen binnen het vakgebied zijn. En als zij denken dat er iets niet pluis is, moeten ze aan de bel trekken.”
Aanleiding voor het rapport vormt de enorme heterogeniteit van het sociaalwetenschappelijk onderzoek. De grote variëteit in de disciplines speelt een te kleine rol in de beoordeling van de kwaliteit, zo zien zowel financiers als onderwijsbestuurders. Bovendien hebben ook onderzoekers hun onvrede geuit over de eendimensionale benadering van de kwaliteitsbeoordeling van hun onderzoek.
Focus op valorisatie
In het rapport wordt geen kant- en klaar systeem aangereikt. De gepresenteerde methodiek moet de kwaliteitsbeoordeling vorm en inhoud geven en recht doen aan de grote verschillen in de sociale wetenschappen. Wat daarbij opvalt is de extra focus op maatschappelijke relevantie en valorisatie, een wens die met name bij bestuurders speelt.
“De kwaliteitsbeoordeling richt zich op twee kwaliteitsdomeinen: ‘wetenschappelijke kwaliteit’ en ‘maatschappelijke relevantie’, en binnen elk van deze domeinen op drie beoordelingsdimensies: ‘aantoonbare productiviteit’, ‘aantoonbaar gebruik’ en ‘aantoonbare blijken van erkenning’,” is dan ook één van de aanbevelingen uit het rapport.
De opdracht die de KNAW aan onderzoekers en bestuurders in de sociale wetenschappen meegeeft, is ervaring op te doen met de voorgestelde methodiek, zodat met concrete ervaringen invulling kan worden gegeven aan het nieuwe Standard Evaluation Protocol (SEP), dat in 2015 ingaat.
Het nieuwe rapport maakt deel uit van een drieluik, hier te downloaden
