Sylvester@Harvard, Week 2
MAANDAG 11 MAART 2013
De ochtend begint met het werken aan het boek met Edin Mujagic over de gevolgen van de financiële crisis. Aangezien alle collega’s ‘s ochtends altijd hard werken aan hun boeken of papers, word ik nauwelijks lastig gevallen en kan ik flink wat onderzoek doen. Daar is een sabbatical voor bedoeld: onderwijs en onderzoek. Om 12.00 uur verzamelen Emmanuel Fahri (de onderzoekcoördinator macro-economie), Ben Friedman, Greg Mankiw en ik in de hal van Littauer Building om te gaan lunchen met Markus Brunnermeier van Princeton die vanmiddag een seminar geeft over zijn nieuwe paper ‘The I Theory of Money’ (waarbij I staat voor financiële intermediairs).
Iedereen heeft het paper al vooraf gelezen. Dat maakt dat het seminar efficiënter verloopt. Zonder te technisch te worden, gaat het paper over een geldtheorie, waarin voldoende recht gedaan wordt aan financiële intermediairs. Daarmee is het mogelijk om het monetaire beleid en het macro-prudentiele toezicht door de centrale bank op een integrale wijze te analyseren. In de literatuur is dit nog een lacune.
Markus is niet alleen een van de toponderzoekers op dit gebied, maar zit ook in de European Systemic Risk Board die nauw gelieerd is aan de Europese Centrale Bank en een soort debating club is geworden vanwege zijn grote omvang (meer dan 50 leden). Bij de vormgeving van de Europese bankenunie dit jaar zal niet alleen het micro-prudentiële toezicht bij de ECB ondergebracht moeten, maar ook het macro-prudentiële toezicht opnieuw moeten worden bezien en rechtstreeks bij de ECB ondergebracht en geïntegreerd moeten worden.
De lunch in de Harvard Faculty Club is zeer genoeglijk en ontspannen. Wij praten vooral over de stabiliteit van het Amerikaanse en Europese bankwezen, waarbij de conclusie is dat het eerste relatief stabieler is dan het laatste. Ik maak daarbij de kanttekening dat het bankwezen in de Zuidelijke eurolanden het minst stabiel is vanwege de omvang van de eigen overheidsobligaties die de Zuid-Europese banken op hun balansen hebben.
Na de lunch gaan wij naar de seminarroom M-15 voor het hoogtepunt van de dag, het seminar door Markus. Hij komt nauwelijks aan zijn presentatie toe, maar dat is ook niet de bedoeling. Iedereen heeft het paper al gelezen en geeft zijn mening over het model. De Harvard senior faculty beschouwt zichzelf (terecht) als ‘the preservers of the profession’ en toetst niet alleen de economische kennis van de spreker maar ook van elkaar.
De spreker krijgt de eerste minuten de kans om zijn paper toe te lichten en daarna is het snel een ‘free for all’. Sommigen proberen het paper te begrijpen, maar anderen toetsen de spreker op de diepgang van zijn kennis. Dit is hier een normale gang van zaken bij elk seminar en heeft niets van doen met de kwaliteit van het paper.
DINSDAG 12 MAART 2013
Vanmiddag een macro-seminar door een post-doc die hier op bezoek is, Francois Geerolf (Sciences Po). Het ging over ‘The Rise and Fall of Rational Bubbles’ en werd best goed gepresenteerd maar kon de senior faculty niet geheel overtuigen. Het model bleek weinig toegevoegde waarde voor de literatuur te hebben en dat werd door aanwezigen ook haarfijn blootgelegd.
Het valt mij op hoe dienstverlenend de ondersteunende staf hier is. In het gehele department zijn er maar 15 faculty assistants en secretaressen op een totale wetenschappelijke staf van 50 senior en junior faculty. Daarvan zijn er ongeveer 40 tenured full professors – die trouwens heel wat beter betaald krijgen dan bij ons – en 10 assistant (associate) professors die een tijdelijke aanstelling hebben. Zij moeten zich bij andere Amerikaanse topuniversiteiten bewijzen voordat zij bij Harvard terug kunnen keren. Daarnaast is de Harvard Business School verantwoordelijk voor het onderwijs en onderzoek op het gebied van business management en de Harvard Kennedy School of Government op dat beleidsterrein.
WOENSDAG 13 MAART 2013
Op woensdagochtend beluister ik een uitzending van BNR Newsroom die maandagavond was opgenomen met als hoofdgast onze minister van Onderwijs Jet Bussemaker over ‘Hoe halen wij Harvard naar de polder?’ Presentator Paul van Liempt had mij nog gevraagd om een interessante vraag voor de minister te bedenken. Ik mailde hem dat ik een hele hoop vragen voor de minister had, maar dat het toch geen zin had omdat het kabinet Rutte-II niet van plan is om meer financiële middelen ter beschikking te stellen.
Jet Bussemaker merkte eerst op dat zij na haar promotie in de politieke wetenschappen een tijdje als fellow (zij bedoelde waarschijnlijk als post-doc) op Harvard had “rondgelopen” en dus wel wist hoe het hier op Harvard toegaat. Daarna merkte zij op dat Nederlandse universiteiten in de internationale ranglijsten goed mee kunnen komen, maar zich beter moeten specialiseren en niet allemaal dezelfde studierichtingen moeten aanbieden.
Daar heeft de minister wel een punt, maar vervolgens gaf zij aan dat de Rotterdamse economische faculteit “veruit de beste” in ons land is. Waar is deze mening van de minister op gebaseerd? Uit de CentER ranking van Top-100 van de economics research schools – sedert 2004 gebaseerd op de “70 leading economics journals” over een periode van de laatste vijf jaar en hier op Harvard als heel representatief gezien – blijkt dat Rotterdam maar op plaats 46 van de wereld staat.
Vanzelfsprekend staat Harvard op nummer een, gevolgd door Chicago, MIT, NYU, Stanford, Berkeley, Columbia, Northwestern, Yale en daarna LSE als eerste Europese school op nummer 10. Vervolgens komt Oxford op nummer 13, University College London op 18 en Tilburg University op 22. Vóór Rotterdam komen de Universiteit van Amsterdam op 23 en Maastricht op 39. Het is dus een fabeltje dat Rotterdam op het gebied van economie “veruit de beste” is. Ik adviseer de minister dat zij bij haar toekomstige beleid voor de profilering van universiteiten beter haar huiswerk doet. Dergelijke losse flodders helpen de discussie niet.
Deze middag hoor ik van de collega’s dat er witte rook uit de Sixtijnse kapel is opgestegen en dat binnen een uur bekend gemaakt gaat worden wie de nieuwe paus is. Ik haast mij naar mijn hotel omdat hier op het Economics Department geen televisie aanwezig is. De Amerikaanse media (CNN, Fox) hoopten dit keer op een Amerikaanse paus, waarbij door hen de meeste kans werd toegedicht aan kardinaal O’Malley van Boston. Op zich zou er veel voor te zeggen zijn voor een paus uit de nieuwe wereld, maar toch niet uit de VS waar onder de katholieken wel sterk wordt afgeweken van de lijn van de Bisschop van Rome.
Het wordt uiteindelijk wel een kardinaal uit de nieuwe wereld, maar dan uit Latijns-Amerika, waar honderden miljoenen katholieken wonen. Paus Franciscus, tot dan toe kardinaal Jorge Mario Bergoglio, verschijnt op het balkon van de basiliek van St. Pieter en krijgt een bijzonder onthaal als eerste niet-Europese paus. Een historisch moment dat ik niet had willen missen, ook al is het op televisie in de VS!
DONDERDAG 14 MAART 2013
De Faculty Lunch heeft dit keer geen bijzondere gast als vorige keer met de Provost van Harvard University. Dit keer werd er wel veel gepraat over het voorval dat een aantal studenten de Harvard Code of Honor een tijdje geleden geschonden hadden, van Harvard waren weggestuurd en uit de archieven verwijderd (‘erased’) zijn.
De Code of Honor houdt in dat studenten tijdens het maken van examens elkaar controleren op niet spieken. De professor geeft de examens aan de studenten en laat hen dan zonder toezicht het examen maken. Volgens de Code of Honor (die trouwens ook op andere instellingen geldt, zoals Westpoint Military Academy) wordt er niet van elkaar afgekeken of informatie met elkaar gedeeld. Als studenten zich niet aan deze Code houden, dan worden zij door hun collega-studenten bij de professor gerapporteerd. Spiekende studenten benadelen tenslotte hun collega-studenten.
Harvard is heel strikt met het handhaven van de Code of Honor. Zondigt een student hiertegen, dan geldt niet alleen verwijdering, maar heeft men bij Harvard nooit bestaan. Voor mij is dit een van sterke punten van het Amerikaanse hoger onderwijssysteem, omdat het studenten op hun eigen verantwoordelijkheid wijst en op het feit dat ‘cheating’ eigenlijk een vorm van parasiteren op de anderen is. Dat er wel eens wat in de media uitlekt over het verwijderen van spiekende studenten, is voor mij een teken van kracht en niet van zwakte. Het zelfreinigend vermogen van de Code of Honor doet zijn werk.
VRIJDAG 15 MAART 2013
Vanochtend vanwege een lunchafspraak met Hal Scott door het Wasserstein Building van de Harvard Law School gelopen. Het is een prachtig gebouw in Neo-Romaanse stijl en zal de sponsor een lieve duit gekost hebben. In Wasserstein zijn de portretten van alle tenured full professors of law keurig naast elkaar opgehangen op anciënniteit, dus bepaald door het jaar dat zij een tenured benoeming bij de Harvard Law School kregen. Ik herken bekende collega’s zoals Hal Scott, Mark Roe en Christine Jolls. Wat gaat men respectvol om met niet alleen de emeriti hoogleraren (zoals bij het Economics Department), maar ook met de zittende hoogleraren.
Begin van de middag heb ik een lunchafspraak met mijn gewaardeerde collega Hal Scott (‘tenured in 1980′), een van langst zittende hoogleraren van de Harvard Law School en nog steeds zeer actief in het publiceren. It never stops!
Hal ken ik van conferenties waar economen en juristen samenkomen, zoals de Finlawmetrics conferentie die elk jaar in juni bij Bocconi University in Milaan gehouden wordt over thema’s die financieel-economen en –juristen verbinden. Zelf ben ik een van organisatoren van deze multidisciplinaire conferentie. Het voert te ver om over de thema’s van ons lunchgesprek uit wijden. Het varieerde van het failliet van het Amerikaanse politieke stelsel tot de wijze waarop het bankwezen geherstructureerd kan worden, waarbij het bankwezen zijn essentiële functies kan blijven vervullen zonder dat dit ten koste gaat van de belastingbetaler.
