Ander verloop van Alzheimer
Ook in onze hersenen wordt aan afvalverwerking gedaan. Tot nu toe dacht men dat in de hersenen van alzheimerpatiënten een belangrijk afvalverwerkingssysteem minder goed werkt, waardoor afwijkende eiwitten zich in het brein ophopen.
De werkelijkheid blijkt genuanceerder, zo toonden onderzoekers van het Nederlands Herseninstituut onder leiding van Elly Hol aan. Hun bevindingen geven richting aan vervolgonderzoek, gericht op vertraging van het verloop van de ziekte van Alzheimer.
De rol van eiwitten
Eiwitten hebben een belangrijke functie in onze cellen: ze zorgen ervoor dat talloze chemische reacties vlekkeloos verlopen. De eiwitten zijn vaak opgebouwd uit duizenden aminozuren, in elkaar gevouwen tot een klein bolletje. De functie van het eiwit wordt mede bepaald door de vorm van het bolletje. Als een eiwit niet op de goede manier gevouwen is, ontstaat een onbruikbaar molecuul dat wordt opgeruimd door het afvalverwerkingssysteem.
Foutief gevouwen eiwit
Bekend is dat in de hersenen van alzheimerpatiënten een ophoping plaatsvindt van het foutief gevouwen eiwit amyloid-ß . Die ophopingen noemen we ‘plaques’. Rondom deze plaques vinden we beschadigde zenuwcellen. Tot nu toe dachten onderzoekers dat het systeem van afvalverwerking in de hersenen van alzheimerpatiënten niet goed functioneert en niet in staat is de ophoping van amyloid-ß op te ruimen.
Nieuw inzichten
Het onderzoek van Elly Hol en haar collega’s toont aan dat het afvalverwerkingssysteem juist wél is geactiveerd en bovendien is betrokken bij een ontstekingsreactie rondom plaques in het door alzheimer aangetaste brein. Over de vraag of die ontstekingsreactie goed is – want bijdraagt aan herstel – of slecht – want juist beschadigingen veroorzaakt – verschillen hersenonderzoekers van mening.
Het onderzoek wijst nieuwe wegen aan om de ontstekingsreactie in de hersenen te verminderen. Of een nieuwe benadering inderdaad leidt tot het vertragen van het verloop van de ziekte van Alzheimer moet nader onderzoek uitwijzen.
