Gat in Sociaal Akkoord
Dat de sociale partners en het kabinet bij een grootstedelijk ROC hun overeenstemming beklonken en publiek maakten, was op het eerste gezicht zeer logisch. Het herstel van vertrouwen moet immers vooral komen van hernieuwde ambitie en toestroom van massaal talent naar de arbeidsmarkt, in het licht van de vergrijzing.
Het opleiden van jongeren voor de vele tekortsectoren is een centrale en doorslaggevende opdracht voor sectoren als MBO, HBO en WO, juist in een krimpende arbeidsmarkt. Dat de Haagse oud-wethouder, nu PvdA-Kamerlid, Pierre Heijnen binnenkort de nieuwe collegevoorzitter van ROC Mondriaan wordt, is natuurlijk strikte coïncidentie geweest bij het uitkiezen van deze locatie voor het overleg.
Sterk noch Krom
Toch was de sessie bij ROC Mondriaan er een van ‘chez vous, sur vous, sans vous,’ zoals de Franse diplomaten bij de Vrede van Utrecht vilein over ons land zeiden, precies 300 jaar geleden in 1713. In de 40 pagina’s van het akkoord komt de jeugdwerkeloosheid of de belangrijke rol van het MBO daartegen alleen zijdelings aan de orde.
De rol van investeringen in onderwijs, onderzoek en kennis juist in crisistijden blijft zelfs buiten beeld, ondanks de aanmaningen op dat punt van zowel het IMF als de Europese Commissie. Het enige dat de onderwijssector er in terugvindt is (blijvende onzekerheid over) een volgehouden nullijn voor de salarissen.
Wel wordt formeel verwezen naar de voornemens van begin maart om de jeugdwerkeloosheid aan te pakken. Daarin stond dat een gering bedrag vrijgespeeld zal worden voor activiteiten in het beroepsonderwijs en werd de aanstelling van ‘ambassadeur’ Mirjam Sterk voorgenomen. Noch met haar rol, noch met die van Techniekpact ambassadeur Paul de Krom is in het Sociaal Akkoord verder nog iets gedaan.
Zwemmen in stroop
Verklaring voor de lacune in de fundamenten van een akkoord over economisch herstel is hardnekkig voortbestaan van een andere lacune: het Nationaal onderwijsakkoord. ScienceGuide kon eind februari al melden dat dit onderdeel van het regeerakkoord de mist in leek te gaan. Wat in september 2012 een makkie leek – een onderwijsakkoord – bleek zwemmen in stroop, maar wat deze winter onhaalbaar leek – een herhaling van ‘Wassenaar’ – bleek de polder op eigen kracht te kunnen.
De koepels en bonden van het onderwijs staan onverminderd vijandig tegenover elkaar en tegenover de denklijnen van het kabinet voor zo’n akkoord. De VO-raad pleit nu openlijk voor een eenzijdig schrappen van de Bapo-regeling voor meer vrije uren bij docenten boven de 52. De tegenvallers bij de vergrijzingskosten achten de VO-besturen onhoudbaar voor de schoolbegrotingen. Zij hopen blijkbaar dat minister Bussemaker haar verwante opvatting op dit terrein zo nodig van bovenaf zal opleggen.
Extra hoofdstuk ‘Onderwijs’?
Daarmee zou elke kans op een Nationaal Onderwijsakkoord inderdaad verkeken zijn. Als dat er inderdaad niet meer wil komen, zou in het Sociaal Akkoord alsnog een extra hoofdstuk over onderwijs en kennisinvesteringen opgenomen moeten worden. De oppositie in de Kamer zal dit zeker bepleiten, zo hoort ScienceGuide.
Voordeel voor Rutte en Bussemaker is, dat zij financieel daar wel enige ruimte voor hebben: €350 mln. Dat is het bedrag dat gereserveerd stond in het regeerakkoord voor het uitdelen als ‘premie’ op een onderwijsakkoord. Veel wijst er op dat de coalitie dit geld nu kan gaan inzetten voor een akkoord dat nu toch wel wilde lukken en waar kennis nog een akelig gat in vormt.
