Samen op zoek naar kennis
Het Rathenau Instituut verzamelde voorbeelden van projecten betreffende het klimaat, waterbeheersing en universitaire medische centra, waarin wetenschappers samenwerkten met makers en uitvoerders van het beleid. Zij concludeert daaruit dat die projecten alleen succesvol zijn als er duidelijke afspraken gemaakt worden over doelstellingen, eisen, beoordelingscriteria en beloningen.
Het belang van een versterkte samenwerking tussen de wetenschap en het maatschappelijk veld ligt volgens het Rathenau met name in Europa. Juist het praktijkgericht onderzoek sluit goed aan op het Europese onderzoeksprogramma Horizon 2020 dat €30 miljard heeft vrijgemaakt voor de aanpak van de Grand Challenges als het klimaat, vergrijzing en duurzame landbouw.
Aansluiting op Grand Challenges
In het rapport “Kenniscoproductie voor de grote maatschappelijke vraagstukken” heeft het Rathenau dan ook nadrukkelijk naar voorbeelden uit deze Grand Challenges gezocht.
Daaruit blijkt dat de belangrijkste succesfactor voor kenniscoproductie de samenstelling van het werkende team is. “sociale, geografische en cognitieve verscheidenheid leidt tot spanning en vernieuwing. Ook is belangrijk dat de deelnemers voldoende invloed hebben binnen hun eigen organisaties.”
“Ook voor de overheid geldt dat het vermogen kennis op te nemen en het kunnen stellen van de juiste vragen een voorwaarde is voor een optimale deelname aan kennis(co)productie. De overheid moet dus investeren in haar vermogen om kennis op relevante beleidsterreinen op peil te houden en bij voorkeur te vergroten.”
Overheid faciliteert
Het Rathenau Instituut adviseert in het optimaal benutten van kenniscoproductie dan ook dat de overheid zich openstelt voor initiatieven van maatschappelijke organisaties en burgers. “De overheid moet openstaan voor initiatieven van burgers en bedrijven en deze waar mogelijk faciliteren.”
De overheid helpt dus op de achtergrond met faciliteren en laat het initiatief aan burgers en bedrijfsleven. Zeker in het topsectorenbeleid wordt deze vorm nagestreefd, zo stelt het rapport. Niettemin is het “juist bij onderzoeksthema’s van publiek belang, een uitdaging voor de overheid om ervoor te zorgen dat deze thema’s niet ondergesneeuwd raken.”
Het rapport “Kenniscoproductie voor de grote maatschappelijke vraagstukken” zal donderdag in Den Haag worden gepresenteerd.
