Fresco niet naar EU
Fresco was met een brief vanuit de drie grote wetenschapsorganisaties in ons land – KNAW, NWO en VSNU – voorgedragen voor de zeer invloedrijke functie bij de ERC. Deze is recent bovendien fors opgewaardeerd om de coördinatie van de ongeveer €80 à 90 miljard voor Horizon 2020 te kunnen gaan leiden bij de Europese Commissie.
De spierballen van EU12
Naar verluidt is er een drietal namen voorgedragen voor de finale benoemingsronde. Hierin is Fresco niet opgenomen. Het machtsevenwicht binnen de EU in in het drietal uiteraard verfijnd verzekerd. De vrouwelijke kandidaat uit Italië, uit het netwerk van Mario Monti hoogstwaarschijnlijk, zou een sterke kans gemaakt hebben, als er nu beslist een vrouw benoemd moest worden. Maar omdat de vertrekkende ERC-chef al een vrouw is, heeft dat momenteel geen hoogste prioriteit.
De twee andere kandidaten zijn mannen. Een uit Frankrijk en een uit Hongarije. Daarmee zijn de zuidelijke staten en de klassieke EU-lidstaten van den beginnemeer dan bediend in hun eer en netwerk. De Hongaarse kandidaat heeft dan ook zeer sterke papieren.
Het is namelijk in de huidige situatie zo, dat de ‘nieuwe lidstaten’ zich als de informele EU12 waar mogelijk aaneen sluiten om elkaars kandidaten bij cruciale benoemingen te steunen. Daarmee willen zij meer en sneller positie verwerven ten opzichte van landen als Frankrijk en België, die als oprichters van de EU overal hun tentakels en netwerken hebben voor het veroveren van invloedrijke posten.
Zet Orban een hak
De Hongaar kan dus rekenen op ten minste 12 van de 27 lidstaten. Bovendien is er voor landen als Duitsland, Zweden, Denemarken en dergelijke veel aan gelegen de banden met de nieuwe lidstaten in het oosten en rond de Oostzee warm te houden. Daar komt nog een extra argument bij. Hongarije zit in de EU zwaar in de problemen.
De regering van premier Viktor Orban geldt als de meest onmogelijke partner überhaupt. Hij kreeg van altijd zo omzichtige Barroso zelfs openlijke kritiek te verduren over de grondwetswijzigingen die de vrijheid van meningsuiting en dergelijke dreigden te ondermijnen. Ook gruwen de andere lidstaten van de populistiche en soms antisemitische toon van het politiek debat in het Hongarije van Orban.
Door bij de ERC een belangrijke Hongaarse geleerde te doen benoemen slaat Barroso meerdere vliegen in een klap. Hij bewijst zijn openheid naar de EU12 en hun belangen en netwerken. Hij toont de Hongaren zijn gebrek aan vooringenomenheid tegenover hun mensen en kwaliteiten. En hij zet Orban een hak, omdat de nummer 1 verdediger van de academishe vrijheid en dergelijke binnen de EU voortaan een Hongaar zou zijn.
