‘Mark wees Angela’
Het gezamenlijk statement van de kennistop wijst het kabinet de richting voor het herstelbeleid, een Duitse richting. KNAW, NWO, TNO, VH, VSNU, MKB Nederland en VNO-NCW zijn eensgezind en eenduidig. Herstel en groei komen er als er een consistent, stabiel kennisbeleid van investeringen en ruimte voor alle vernuft mogelijk gemaakt wordt. Zowel het fundamentele onderzoek als het praktijkgestuurde HBO-onderzoek heeft ons land nodig voor nieuwe dynamiek.
Kennistop niet gerust
De kennistop is niet gerust op de plannen van het kabinet. Zij prijzen de recent bereikte spelregels tussen EZ en OCW en de topsectoren, die na lange worstelingen tot stand zijn gekomen. Niettemin waarschuwt men indringend: “Bezuinigingen op onderzoek en innovatie zijn funest voor het (toekomstig) verdienvermogen van onze economie en zullen leiden tot een uitholling van onze excellente kennisinfrastructuur.”
HBO doet ook mee
Interessant is dat het HBO, via de Vereniging Hogescholen in deze strategische alliantie voor een slimmer, Duitser herstelbeleid als gelijkwaardige partner meetelt. De recente golf neerbuigende stukken over het lectoraal onderzoek heeft weinig impact zo blijkt. Ook opmerkelijk is dat de kennistop een vervolg van het topsectorenbeleid veel nadrukkelijker wil verbinden aan het langer termijn investeringsbeleid van de Europese Unie, waarover in Horzion2020 gisteren overeenstemming is bereikt.
Het Kabinet wordt herinnerd aan de woorden van de kersverse Nijmeegse eredoctor Angela Merkel, die zij uitsprak met Rutte, Bussemaker en Dijsselbloem als haar paranimfen. “Bildung und Forschung’ vereisen: ‘Dafür müssen wir bereit sein, in die Zukunft und damit vor allem in Wissen zu investieren.”
U leest het statement van het bedrijfsleven en de kennisorganisaties hieronder.
In de afgelopen maanden zijn deze spelregels, op het terrein van fundamenteel onderzoek, toegepast onderzoek en intellectueel eigendom, opgesteld door expertgroepen, onder regie van EZ en OCW. Daarbij zijn ook de topsectoren betrokken. De spelregels houden rekening met ieders rol en verantwoordelijkheden en gaan onder andere in op verschillende vormen van publiek-private samenwerking, de rol van het bedrijfsleven en kennispartijen bij programmering van onderzoek, de wijze van beoordeling van voorstellen en afspraken over intellectueel eigendom. Succesvolle publiek-private samenwerking zoals we die kennen van initiatieven als Holst en Wetsus en van partijen zoals TNO en NWO (o.a. STW en FOM) hebben hierbij als inspiratie gediend.
Vertrouwen in gouden driehoek
De minister van EZ en de staatssecretaris van OCW hebben de spelregels inmiddels aangeboden aan de Tweede Kamer. Met deze set aan spelregels ligt er ook naar onze mening een goede basis voor de verdere uitvoering van het topsectorenbeleid. De spelregels kunnen op onze steun en de steun van de topsectoren rekenen. Publiek-private samenwerking laat zich niet volledig in spelregels vatten.
We gaan hier als partijen in de kenniscoalitie dan ook mee aan de slag en streven naar spoedige totstandkoming van de innovatiecontracten voor 2014-2015. Hierbij zullen wij uiteraard oog hebben voor mogelijke verdere verbeteringen van de spelregels en beheersing van de uitvoeringslasten. Het is uiteindelijk een zaak van vertrouwen tussen partijen in de gouden driehoek. Het belangrijkste is nu de volgende stap te zetten in de uitvoering van het beleid. Dit is van groot belang, om internationaal concurrerend te kunnen blijven zijn onderzoek en innovatie essentieel voor de Nederlandse economie in het algemeen en de topsectoren in het bijzonder.
In ons gezamenlijk manifest van 3 september 2012 hebben we als kenniscoalitie benadrukt dat Nederland de ambitie moet behouden én realiseren om als Nederland tot de top van de kenniseconomieën van de wereld te behoren. Onderzoek en innovatie vormen immers dé motor voor(toekomstige) welvaart en welzijn van ons land. We willen daarbij benadrukken dat de boodschappen van ons gezamenlijk manifest onverminderd van kracht blijven. Deze ambitie vraagt om:
- investeren in een brede en excellente kennisbasis met voldoende ruimte voor vrij en ongebonden onderzoek;
- doorzetten van het topsectorenbeleid dat zich erop richt om de kennissector en het bedrijfsleven, waaronder het MKB, beter dan ooit met elkaar te verbinden;
- inspelen op het EU-programma Horizon2020 voor een stevige positionering en deelname van Nederlandse kennisinstellingen en (MKB-) bedrijven.
Bezuinigingen zijn funest
Op alle drie de pijlers heeft dit kabinet stappen in de goede richting gezet. We willen daarbij onderstrepen dat het van essentieel belang is dat nu continuïteit geboden wordt op alle drie de onderdelen, zeker ook in financiële zin. Bezuinigingen op onderzoek en innovatie zijn funest voor het (toekomstig) verdienvermogen van onze economie en zullen leiden tot een uitholling van onze excellente kennisinfrastructuur. Onlangs vatte Angela Merkel duidelijk de essentie samen toen zij onderstreepte dat de groeiagenda en de toekomstige ontwikkeling van Europa investeringen in ‘Bildung und Forschung’ vereisen: ‘Dafür müssen wir bereit sein, in die Zukunft und damit vor allem in Wissen zu investieren‘
Dit moet Nederland ter harte nemen. We roepen het kabinet daarom op om bij de invulling vanmogelijke nieuwe bezuinigingen, in lijn met de recente aanbevelingen van de Europese Commissie aan Nederland, onderzoek en innovatie te ontzien en – zodra de financiële situatie dit toelaat – het kennisinvesteringsniveau van bijvoorbeeld Duitsland, Zwitserland en de Scandinavische landen te volgen.
