Een glimp van hun toekomst
Bouwkunde, Bioinformatica, Vrije Markt economie en Duurzaamheid, dat is een greep uit de vakken die een groep van 30 basisscholieren hebben gevolgd gedurende de ECHO Junior Academy. Een week lang werden de leerlingen door maatschappelijk betrokken studenten en young professionals van diverse achtergronden meegenomen in de wereld van het hoger onderwijs.
Team Harvard en team MIT
“De leerlingen zijn opgedeeld in vier teams: Harvard, Cambridge, MIT en Oxford,” vertelt Mitchell Esajas, die tijdens de Obama Summit al in ‘de Glassroom’ liet zien en beleven wat een docent met deze kinderen vermag te bereiken.
“Ze werden met behulp van colleges, workshops, rondleidingen en opdrachten op jonge leeftijd bewust gemaakt van de routes in het onderwijs. Zo weten ze de weg naar de hogescholen en universiteiten makkelijker te vinden.
“Deze universiteit is tof. Ik wil later ook hier komen studeren”, zei leerling Donovan toen hij met een student een rondje over de campus liep. Hij was niet alleen gefascineerd door de voetbalvelden waar ze vanuit de foyer van de Vrije Universiteit op uitkeken maar vooral door de workshop Sociale Psychologie waar hij had geleerd over het begrip “conformeren” en het durven maken van je eigen keuzes. Donovan kreeg een VWO advies na het maken van de entreetoets en zijn droom is om de eerste professionele voetballer én minister te worden.”
Hoge verwachtingen hebben
Tweede Kamerlid Tanja Jadnanansing deed de hele week mee aan de Junior Academy om daar wijzer van te worden. “Kinderen laten zien dat zij veel meer kunnen dan ze voor mogelijk houden. Dat is voor mij de essentie ervan. Hoge verwachtingen hebben als ouder, leraar, politica van deze kids, dat is de onderliggende gedachte en ook het uitgangspunt van de pedagogie van excellentie. Mijn nieuwsgierigheid naar de kinderen en ook naar het effect van deze pedagogie maakte dat ik een week lang heb meegedaan.”
Esajas onderstreept in dat verband van die pedagogiek dat het “niet vanzelfsprekend is dat een Donovan het hoger onderwijs zal bereiken. Hij zit op een school in het stadsdeel met de laagste gemiddelde Cito-score van Amsterdam en een relatief hoge concentratie aan leerlingen uit gezinnen met laag opgeleide ouders met een migranten achtergrond.”
Zijn cijfers over deze jongeren spreken boekdelen: “slechts 34% van de leerlingen uit dit stadsdeel stromen door naar het HAVO of VWO terwijl dit in stadsdeel Amsterdam Zuid 73% is. In de buurt en in de families van de leerlingen zijn er relatief weinig rolmodellen die de route naar het hoger onderwijs hebben afgelegd en hun ervaring met de leerlingen kunnen delen.”
Complexe obstakels voor mobiliteit
Deelname aan de ECHO Junior Academy waarbij de leerlingen met studenten en young professionals van diverse studieachtergronden worden begeleid opent dan ook een nieuwe wereld voor de leerlingen. Hoogleraar Onderwijs en Diversiteit Maurice Crul wijst er bovendien op dat “Nederland een van de meest complexe onderwijssystemen ter wereld heeft. Een systeem dat zowel obstakels als mogelijkheden voor sociale mobiliteit kent.”
Enerzijds wordt het talent van leerlingen aan het in de overgang naar het middelbare onderwijs niet herkend, anderzijds biedt het onderwijssysteem leerlingen de kans om met een flinke dosis discipline en motivatie via een omweg het hoger onderwijs te bereiken. Door extracurriculaire activiteiten als de ECHO Junior Academy worden leerlingen als Donovan bewust van de verschillende mogelijkheden en routes in het Nederlandse onderwijssysteem zodat hij het pad beter kan bewandelen.
Jadnanansing keek de kat wel wat uit de boom, erkent zij. “Eerst nog met een lichte kritische houding maar gaande de week steeds positiever. Als goed geïntegreerde Nederlander had ik wat weerzin tegen het naar mijn smaak toch Amerikaanse concept. “Dream big, reach for the stars.” Maar, verdomd, het werkt.”
Ik ben sllim
“Kinderen die een week lang worden ondergedompeld in kansen en mogelijkheden zie je met het uur veranderen. Natuurlijk hielp het ook mee dat er fantastische begeleiders waren: het zijn allemaal studenten en young profs die precies weten hoe ze met de kids moesten omgaan, die de culturele context goed kennen. Sterker nog, er zelf deel van uitmaken.”
“Zoals Jane van 11 tegen mij zei: “Juf Tanja ik wist niet dat zwarte mensen ook zulke goede banen kunnen krijgen.” Marlon is 10 jaar en trok zijn eigen conclusie en wordt een concurrent van collega Donovan: “Ik ben zo blij, juf, ik weet nu zeker dat ik de eerste voetballende minister kan worden. Ik ben slim en het is mogelijk.” Ik heb gezien wat er met kinderen gebeurd als zij een week lang ervaringen opdoen zoals een college volgen over fotosynthese of argumentatie. Ze groeien terwijl je erbij staat.”
Possible selves
Dat heeft veel met oriëntatie en richting geven te maken, vertelt Mitchell Esajas. “Ik wil iets met techniek en rekenen, maar ik weet niet precies wat” zei leerling Rosa op de eerste dag van de Junior Academy tegen hem tijdens een speed date met een student.
“Volgens sociaal psycholoog Oyserman hebben de aspiraties en verwachtingen die leerlingen van zichzelf hebben, de zogenaamde possible selves, een grote invloed op hun prestaties. Leerlingen die het voor mogelijk houden om het hoger onderwijs bereiken zullen zich daar ook naar gedragen. Ze zullen goed opletten in de klas, hun huiswerk op tijd maken en goed gedrag vertonen om hun doelen en dromen te bereiken.”
Na interactieve workshops over het Nederlandse onderwijssysteem in het Bijlmerparktheater, Bioinformatica op de Vrije Universiteit en een college Fotosynthese op de UvA had Rosa aan het einde van de week een beter beeld van wat ze zou later zou kunnen worden: “Iets met Natuur en Techniek of Natuur en Gezondheid, misschien kan ik onderzoeker worden van DNA”.
Wat houdt ze nog tegen?
Mitchell ziet de uitkomsten daarom zo: “Voor de leerlingen van de ECHO Junior Academy zijn er een aantal nieuwe paden geopend. Ze zijn al op de universiteit geweest, wat kan ze nu nog tegenhouden?”
Tanja Jadnanansing ziet hoe “deze week de kinderen een glimp heeft gegeven van hun toekomst. Een toekomst die ook voor hen is weggelegd en dat is hen lang onthouden Ik heb slecht s één drijfveer om mijn energie voor deze kinderen in te zetten en dat is dat zij de mogelijkheid krijgen om het beste uit zichzelf te halen. Dat zij de best mogelijke editie van zichzelf worden.”
Mitchell Esajas (25) is ECHO Ambassadeur, afgestudeerd in Antropologie en Bedrijfskunde en organiseert vanuit stichting New Urban Collective een mentorproject voor basisscholieren uit Amsterdam Zuidoost
Tanja Jadnanansing is woordvoerder voortgezet en beroepsonderwijs Mentor van dertig Amsterdamse jongeren.
