Zwaarste geschut OCW in beroepsonderwijs

Nieuws | de redactie
26 augustus 2013 | Minister Bussemaker gaat diep ingrijpen in het MBO. Twee Haagse topmannen krijgen de opdracht een cruciaal deel in die sector her in te richten, onder wie UvA-HvA bestuurshervormer Koos van der Steenhoven. Het HBO gaat daar ook veel van merken.

OCW wacht niet langer op initiatieven of strategisch vernuft vanuit het beroepsonderwijs zelf. De ROC’s slagen er onvoldoende in hun aanbod en hun uitstroom naar de beroepspraktijk in een flink tempo te vernieuwen. Het Techniekpact heeft het kabinet er nog eens van doordrongen hoe hoog de nood is bij het tekort aan praktisch talent en de negatieve impact daarvan op economisch herstel.

Mismatch en jeugdwerkloosheid

Kern van het probleem is de ‘macrodoelmatigheid’ van het aanbod van MBO-opleidingen door de ROC’s. Iedereen doet maar wat er vooral van alles wat. Vaak zonder doordachte of zelfs logisch onderbouwde verbindingen met de behoeften en kansen bij de bedrijven en instellingen in de stad en regio waar die MBO-opleidingen aangeboden worden. Dit verergert mismatch en jeugdwerkloosheid.

Het aanbod moet daarom gesaneerd worden en heringericht om optimaal met de bedrijven in de omgeving en nieuwe kansen daarbij afgestemd te worden. Minder MBO-visagie en kappersopleidingen, minder MBO-artiestenopleidingen en meer techniek, logistiek en zorg. Ook moeten de ROC’s herschikt worden vanwege de komende gevolgen van de demografische krimp voor de mogelijke instroom en kritische massa van hun opleidingen.

Twee topambtenaren

Minister Bussemaker gaat een duo van mannetjesputters benoemen om de meest moeilijke situaties in het MBO door dit hervormingsproces te loodsen. Dit is het meest urgent in de regio’s waar het teloor gegane Amarantis was groot geworden. De twee moeten daar dan ook de ‘regie op de macrodoelmatigheid’ met kracht ter hand nemen. Het betreft Johan de Leeuw en Koos van der Steenhoven. Deze laatste was lange jaren de hoogste ambtenaar van OCW en daarna crisismanager bij een reeks complexe bestuurlijke processen.

Zo was hij de ‘formateur’ die een nieuw CvB en RvT moest samenstellen toen bij de UvA-HvA het bestuur uiteen viel over de fusieplannen met de VU. HvA-rector Jet Bussemaker heeft zijn capaciteiten toen blijkbaar leren waarderen.

Johan de Leeuw was de hoogste ambtenaar van SZW. Tevens is hij de trekker van de sanering van het Zeeuwse onderwijs, dat herschikt moet worden om de demografische krimp te overleven. Die functie nam hij recent over van Koos van der Steenhoven.

MBO-profilering à la Van Vught

Dit duo moet een proces in gang zetten dat de interne impasses binnen de MBO-sector rond de ‘restanten’ van Amarantis opzij schuift. Dit raakt daarmee de verdere strategische ontwikkeling van de hele sector en het aanbod van de ROC’s. Belangrijk aangrijpingspunt voor de hervorming die de minister voor ogen staat voor heel de MBO-sector zullen de ‘Centra voor Innovatief Vakmanschap’ zijn, die de ROC’s in het kader van het Techniekpact gaan uitbouwen. Dit moet leiden tot focus en zwaartepuntvorming, precies zoals via ‘Van Vught’ en de Centres of Expertise in het HBO gebeurt.

De MBO-profilering en focusversterking zal dan ook nadrukkelijk verbonden worden met het relevante werkveld en de doorstroomkansen in het HBO. De hogescholen zullen voor het herschikte MBO een cruciale partner worden. Daarbij kijkt men naar wat in Rotterdam voorgedaan wordt bij de herijking tussen Albeda en Zadkine ROC’s, het werkveld en de Hogeschool Rotterdam. De Rotterdam Academy van MBO en HBO samen is een voortrekker als ontwikkelingsconcept, zo bleek al tijdens het recente HBO-discours ter plekke.

Duo met CDA-verleden

Dat minister Bussemaker urgentie voorop zet bij het ontwarren van de situatie na Amarantis, blijkt ook uit de partijpolitieke kant van deze ingreep. Beide leden van het nieuwe MBO-duo zijn prominenten in het Haagse van buiten de coalitie.

Beide zijn CDA’ers met een diep verleden tot in de jongerenorganisatie van voor de fusie van het CDA tot één partij. De Leeuw was zelfs de eerste jongerenvoorman na die fusie. Partijpolitiek zeker pikant en actueel is dat Koos van der Steenhoven onder Lubbers-I en Lubbers-II de rechterhand was van toenmalig minister en nu CDA-fractieleider in de Senaat, Elco Brinkman.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK