De Tip 5 van 2013

Nieuws | de redactie
2 september 2013 | Welke mensen in de kennissector komen er aan? Wie gaan echt tellen? Hou de volgende vijf extra in de gaten, van Wouter Bos en Timo Kos tot Ann Demeulemeester, József Pálinkás en Pieter Duisenberg.

Wouter Bos

Het was de HO-benoeming van het jaar en niet alleen omdat zij midden in de bestuurlijke crisis bij de VU onthuld werd. De oud-PvdA-leider en schatkistbewaarder stapte over naar een cruciale topfunctie in het Amsterdamse hoger onderwijs en onderzoek. Immers, ‘zijn’ VU-ziekenhuis gaat fuseren met dat van de UvA, het AMC, tot een van de grootste kennisinstellingen van ons land. Wat Bos gaat doen, drukt zijn stempel op heel het universitaire veld en de gezondheidszorg.

En Bos gaat wat doen, dat is zeker. Hij is begaafd, charismatisch, gedreven en in zijn politieke loopbaan niet geslaagd. Als vicepremier en partijleider liet hij zijn coalitie in brokken vallen. Zijn succes en reputatie als mannetjesputter en ‘bankenredder’ in de kredietcrisis verspeelde hij, ook electoraal. De eigenmachtige aanwijzing van Job Cohen als zijn opvolger, zonder discussie of stemming in de eigen partij, bleek voor Cohen zelf en die partij geen gelukkige greep. Bos wil zich kortom nu te meer bewijzen, als krachtig bestuurder en leidersfiguur.

Met zijn grote kwaliteiten, ervaring, ambitie en kennis zal hij zich niet kunnen – en willen – beperken tot het sturen van de gang van zaken in zijn VUMC alleen. Het AMC gaat Wouter Bos sowieso veel tegenkomen en dat hij na de fusie de chef van het geheel wordt, ligt voor de hand. Maar de bestuurlijke crisis binnen de VU, waar collegevoorzitter Smit geen nieuwe zittingsperiode krijgt, zal Bos evenmin kunnen of willen negeren. Hij gaat zich vanzelfsprekend bemoeien met het lot en de noodzaak tot herstel van zijn alma mater.

En daarmee speelt Bos meteen ook een grote rol bij de verdere ontwikkeling van de UvA, de VU-partner in de Amsterdam Academic Alliance. Het reusachtige, gefuseerde ziekenhuis is immers ook voor de UvA cruciaal en de versmelting van de VU en UvA gaat ook elders – verder dan de bètasector – in hoog tempo voort. Als Louise Gunning over enkele jaren met pensioen gaat, hoeft Amsterdam dan niet ver rond te kijken voor een volledig ingewerkte opvolger als collegevoorzitter.

Ann Demeulemeester

In de nieuwe leiding van de NVAO zette de Vlaamse premier Kris Peeters stevig door: hij zorgde er zelf voor dat een vrouw uit de top van het christendemocratische middenveld de hoogste ‘Vlaamse stoel’ ging bekleden. Ann Demeulemeester treedt aan in een fase dat juist ook in Vlaanderen de HO-borging grote stappen zal gaan zetten.

De discussie in Nederland over ‘high trust’ en toezicht wordt bij de Zuiderburen dan ook nauwlettend gevolgd. De instellingstoetsing die men in Vlaanderen voorziet in te voeren is tegelijk voor ons land een belangrijk model voor de verdere ontwikkeling van de borging van HO-kwaliteit.

Pieter Duisenberg

In de Tweede Kamer laat de grootste regeringsfractie de HO-portefeuille doen door een man die uit Washington DC kwam, met onder meer een specialisatie in zaken die met Rusland te maken hebben. Pieter Duisenberg kwam dan ook fris en onbelast het HBO en WO binnen, met de opgewektheid van Mark Rutte en de scherpte van Halbe Zijlstra.

Dat het onderwijs Duisenberg aan het hart gaat, bleek uit de boottocht die hij tijdens het reces als verkenning van het veld en de mensen uit het onderwijs, samen met coalitiegenoot Mohammed Mohandis organiseerde. Van studenten tot MBO-bestuurders en van topdocenten tot beleidsmakers, iedereen was welkom op Duisenbergs sloep voor een goed gesprek over de toekomst van het onderwijs.

De liberale zoon van de PvdA-minister onder Joop den Uyl heeft weinig met verplichte nummers of oude koeien. Hij is enthousiast over nieuwe dingen die hij ontmoet en waaruit ambitie en durf spreken. Hij organiseerde een hoorzitting over MOOC’s en Open Education, omdat dit een thema is waar ook de politiek door wakker geschud moest worden, zo meldde hij. Hij kwam naar de Dag van de Excellentie omdat “dat echt mijn onderwerp is.” Welke initiatieven gaat Duisenberg nog meer nemen?

Timo Kos

Dat ‘open education’ pionier Anka Mulder vicevoorzitter werd van het Delftse TU CvB was een van de meest interessante benoemingen van de voorbije tijd. Haar opvolger als hoofd van het onderwijsbeleid maakte zijn daarop volgende benoeming zeker zo opmerkelijk. De komst van Timo Kos naar de TU Delft laat zien dat deze universiteit met kracht voort wil gaan op de weg naar MOOC-aanbod en andere vormen van open hoger onderwijs.

Kos was namelijk de ambassadeur in Nederland van de Khan Academy. Dit Amerikaanse initiatief geldt als een van de echte ‘trailblazers’ van de ontwikkeling van gratis, massaal kennisaanbod.  Met Mulder in het bestuurscollege en Kos op de onderwijspost zal Delft de voorhoederol op dit terrein in ons land, en ook Europees, zeker willen blijven spelen en verder uitbouwen.

József Pálinkás

Niet Louise Fresco, maar József Pálinkás wordt de sterke man van het Europees investeringsbeleid in R&D. De post van de voorzitter van de European Research Council is in Brussel recent opgewaardeerd. De ERC gaat een sleutelrol vervullen bij de toedeling van de tientallen miljarden die vanuit de EU geïnvesteerd zullen worden in de ‘grand challenges’ vanuit het Horizon 2020 programma.

Voor Nederland is dit van grote betekenis. De topsectoren moeten er aan werken zo goed mogelijk aan te sluiten bij de Europese lange termijn thema’s en doelstellingen. Bovendien ‘scoort’ Nederland bij de Europese kennisinvesteringen sterk. Dankzij Europa komt er veel geld binnen voor het onderzoek dat onze instellingen en knappe koppen doen. De Hongaarse KNAW-president als nieuwe ERC President is daarom een man waar de Nederlandse kennissector rekening mee moet houden.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK