Generatieconflict vergroot kans op klimaatramp

Nieuws | de redactie

17 september 2013 | Bezorgdheid over een klimaatramp leidt niet automatisch tot CO2-reductie. Mensen vrezen dat hun inspanningen te niet worden gedaan door een volgende generatie en gedragen zich daarom minder ‘groen’, laat Tilburgs onderzoek zien.

Uit onderzoek van Thomas Michielsen blijkt dat mensen meer gemotiveerd zijn om zich duurzamer te gedragen als ze weten dat daarmee een klimaatramp voorkomen wordt dan als de ramp daarmee ‘slechts’ wordt uitgesteld. Ditzelfde generatieconflict speelt bij beleidsmakers. Deze realiseren zich dat opvolgers hun eigen beleid maken.

De Groene Paradox

Het voorkómen van grote temperatuurstijgingen vereist opoffering van toekomstige generaties waar deze generatie beleidsmakers zelf niet toe bereid is. Zij vertonen op hun beurt hetzelfde uitstelgedrag dat zij de toekomstige generatie toeschrijven. Iedere vorm van klimaatbeleid in de eigen levenstermijn voorkomt de ramp niet, maar vertraagt alleen. Beleid dat op deze rationele overwegingen is gestoeld, leidt juist tot veel snellere klimaatopwarming dan beleid dat geen rekening houdt met het uitstelgedrag van toekomstige generaties.

Naast de gevolgen van het generatieconflict behandelt Michielsen nog twee onderwerpen in zijn proefschrift waarbij de rol van (klimaat)beleid wordt uitgelicht. Het tweede thema gaat over de invloed van de aanwezigheid van energiebronnen op het vestigingsbeleid van productiebedrijven.

Impact van lokaal beleid

Michielsen toont aan dat de vestigingsplaats van energie-intensieve productiebedrijven is afgestemd op de in nabijheid beschikbare capaciteit van een noodzakelijke energiebron zoals: steenkool, gas, oliereserves en waterkracht. Beleid van lokale overheden om energiekosten te verlagen heeft een positief effect op de werkgelegenheid in de producerende sector.

Het derde onderwerp van de promovendus gaat over de ‘groene paradox’. Het opstellen en invoeren van klimaatbeleid is een tijdrovend proces waarin politici het publiek bewust moeten maken, draagvlak moeten creëren en de inhoud moeten bepalen. In diezelfde periode anticiperen eigenaren van fossiele brandstoffen mogelijk op het aanstaande beleid door deze stoffen sneller te extraheren waardoor het klimaatbeleid het klimaatprobleem eerder versneld dan voorkomt. Michielsen laat zien dat de angst voor zo’n ‘groene paradox’ onterecht is.