Onderwijsraad tegen verschraling
Taal en rekenen zijn belangrijk. Prestaties daarin omhoog tillen is dat ook. Maar, het beperken van kwaliteitsverbetering tot het monitoren van meetbare uitkomsten daarvan, is een schrale visie op onderwijskwaliteit. De vraag naar ‘21st century skills’, als eigentijdse editie van het Bildungsideaal, wordt daarmee allerminst beantwoord namelijk.
Bredere bagage
In het advies ‘Een smalle kijk op onderwijskwaliteit’ kraakt de Onderwijsraad heel wat noten. Zeker in het licht van het meest recente debat over die kwaliteit. Kamer en kabinet zitten op de lijn dat na taal en rekenen nu nog meer klassieke ‘schoolvakken’ door nationale toetsingen aan meting onderworpen zouden moeten worden. De Onderwijsraad waarschuwt dat meer van hetzelfde ook meer verschraling in kan houden.
De bagage van de scholier en student van de komende decennia zal gevuld moeten worden met meer dan de curricula van 1975. De Onderwijsraad wijst op thema’s als ICT-geletterdheid, beroepsvorming voor de praktijk voor MBO’ers, probleemoplossende vermogens, besef van historische en culturele wortels en complexiteit, maar ook op vakken als filosofie en vraagstukken rondom burgerschapsvorming.
Hierin komen de actuele discussies en pleidooien terug rond ‘21st century skills’ en de opvallende herleving van het Bildungsideaal als grondslag van de intrinsieke motivatie voor het leraarschap als roeping en professie. Ook wijst de raad er op dat in de analyses van succesvolle scholen met hoge kwalitatieve resultaten de aandacht die zij zelf geven aan hun identiteit en eigen visie op goed onderwijs een duidelijke rol speelt.
Hogere eisen aan schoolleiders
Dat betekent dat scholen en instellingen, en dus ook lerarenopleidingen, op die variëteit moeten kunnen inspelen. De sturing op hoofdlijnen en de regie bij grote bestuurlijke vraagstukken als de opvang van de demografische krimp moet gepaard gaan met grotere ruimte voor scholen en leraren om zulke variëteit te realiseren. Als zij alleen op cognitieve aspecten en rendementen herleidbare kwaliteiten moeten ‘leveren’, gaat hun vermogen en hun mogelijkheid tot inhoudelijke innovatie en verbetering sterk omlaag, vreest de Onderwijsraad.
De mensen in het onderwijs zouden vanuit die benadering die de Onderwijsraad schetst, juist voort moeten gaan met hun blijvende professionalisering. Ook de eisen aan schoolleiders en andere bestuurlijk verantwoordelijken zullen in dat verband omhoog moeten. De benadering van de Onderwijsraad lijkt in dit opzicht sterk voort te bouwen op documenten als de visienota van de Telders-stichting over Bildung als de derde dimensie.
Het volledige advies leest u hier
