Definitief ´go´voor Horizon 2020
Dat zegt Eurocommissaris voor R&D, Máire Geoghegan-Quinn. “I very much welcome the decision taken today, but the real work starts now. Over the next seven years, we will use every cent of Horizon 2020’s budget to build a stronger, more innovative Europe – one that will be more competitive and improve the quality of life for everyone. We will launch the first calls for funding under Horizon 2020 next week on December 11. These calls will be a huge opportunity for scientists and businesses across the EU and beyond and are not to be missed.”
In het nieuwe Europese programma stijgt het totale budget voor onderzoek en innovatie van €50 miljard naar €72 miljard, tegen de trend van de krimpende EU-begroting in. Horizon 2020 richt zich veel meer dan het vorige programma FP7, op grote maatschappelijke uitdagingen. Duurzame energie, groen transport en gezondheid zijn enkele van de thema’s waar Europa de komende jaren extra op wil inzetten.
Niet puur Europees
Horizon 2020 is veel minder een puur Europees feestje geworden, het is open voor onderzoekers en innovatoren uit de hele wereld. Het doel is om de participatie van buiten Europa te verdubbelen van 5 procent naar 10 procent. Bij ERC-grants weet Israël bijvoorbeeld al zeer krachtig te scoren met onderzoeksvoorstellen.
“Europa genereert op dit moment 30 procent van de kennis wereldwijd, maar over 30 jaar kan dat teruggelopen zijn tot 15 procent. Dan moeten we op een of andere manier toegang zien te krijgen tot die overige 85 procent. Daarom stellen we Horizon 2020 veel meer open voor landen buiten Europa dan voorgaande programma’s,” verklaart Robert-Jan Smits, Directeur-Generaal Research and Innovation van de Europese Commissie.
Toch omvat Horizon 2020 slechts 10 procent van het publieke geld voor onderzoek en innovatie in Europa, de rest van het geld komt vanuit de lidstaten. En daar is een zorgwekkende trend zichtbaar. “China’s R&D budget stijgt 22 procent per jaar, terwijl landen als Spanje hard snijden in de uitgaven aan kennis,” zegt Smits.
Buiten Brussel om aanpakken
De hoogste ambtenaar in Brussel op het gebied van onderzoek pleit daarom voor meer joint-programs waarin verschillende landen samen een thema, zoals ‘Healthy Ageing’ aanpakken. “Deze manier van werken is erg interessant, daar zit 90 procent van het potentiele geld. Er is al een erg mooi project over Neurodegeneratieve ziekten zoals Alzheimer opgepakt door enkele lidstaten. Geheel buiten Brussel om.”
Robert-Jan Smits is veel minder te spreken over de Nederlandse tegenhanger van Horizon 2020, het topsectorenbeleid. “Sommige landen praten niet alleen maar over kennis, maar doen ook echt wat. Duitsland wil in 2016, 3 procent van het budget uitgeven aan R&D. De Scandinavische landen zitten zelfs op 4 procent. Je ziet dat de landen die de afgelopen 10 jaar het meest hebben geïnvesteerd in kennis het eerste uit de crisis kwamen. Ik geloof niet dat dat toeval is. En Nederland zat daar duidelijk niet bij.”
