Gates investeert in Nederlands vernuft

Nieuws | de redactie

17 december 2013 | Bill en Melinda Gates steken miljoenen in malariaonderzoek uit Nijmegen, dat moet helpen bij een verdere ontwikkeling van een vaccin dat effectief bescherming biedt tegen deze ziekte. Prof. Robert Sauerwein kan daarmee nagaan of zijn recente ontdekking breder toepasbaar is.

Hoogleraar Medische Parasitologie Sauerwein van het Radboudumc krijgt daarom $ 3.4 miljoen van de Bill & Melinda Gates Foundation. Dat zijn onderzoek letterlijk van levensbelang is blijkt uit de cijfers. Iedere minuut sterven twee Afrikaanse kinderen aan malaria.

Goede bescherming

Nu is het gelukkig wel zo dat het aantal malariagevallen enigszins daalt door een beter gebruik van geneesmiddelen en geïmpregneerde klamboes die beschermen tegen muggen. De ingezette daling wordt onder andere bedreigd door ontwikkeling van resistentie tegen de bestaande medicijnen. Een effectief vaccin tegen malaria is helaas nog altijd niet beschikbaar maar wel een voorwaarde voor de controle en uiteindelijke uitroeiing van malaria.

Professor Sauerweins afdeling Medische Microbiologie onderzoekt een dergelijk vaccin. Zijn vond team een effectieve manier om vrijwilligers tegen malaria te beschermen. “We hebben in ons laboratorium laten zien dat mensen een goede bescherming tegen malaria opbouwen als ze het malariamedicijn chloroquine krijgen en in diezelfde periode ook enkele keren door meerdere besmette malariamuggen worden gebeten. Zonder dat ze daarbij malaria krijgen. Hun afweerreactie tegen malaria is dan zo goed, dat ze daarna volledig beschermd zijn tegen een nieuwe infectie overgebracht door besmette muggen.”

Belangrijke stap dichterbij brengen

De groep van Sauerwein publiceerde over deze doorbraak in onder andere de toonaangevende tijdschriften The New England Journal of Medicine, The Lancet en PNAS. Hun resultaten waren aanleiding voor de Bill & Melinda Gates Foundation om nu een fors bedrag toe te kennen voor verder klinisch onderzoek.

“We willen het mechanisme waarop de afweer ontstaat heel nauwkeurig analyseren. Met die kennis kunnen we vaccins op een gerichte, rationele manier verder ontwikkelen. Ander belangrijk punt: we hebben de werking van het door ons ontwikkelde vaccin getest met een bepaalde parasietenstam. In de natuur komen veel verschillende stammen voor met uiteenlopende genetische variaties. Daarom gaan we onderzoeken of de bescherming ook optreedt bij infectie door meerdere stammen. Is dat zo, dan komt toepassing van het vaccin weer een belangrijke stap dichterbij.”