Gelijke titels HBO en WO?
In zijn advies bij het wetsvoorstel ‘Kwaliteit in verscheidenheid hoger onderwijs’ laat de Raad van State blijken, dat het zonder meer volgen van de Angelsaksische traditie bij de HO-titulatuur het binaire karakter van ons hoger onderwijs onrecht doet. Bovendien zou het op de arbeidsmarkt vooral verwarring stichten.
“Anders dan in Nederland, worden in deze landen [als Duitsland] echter veel hogere beroepsopleidingen aan een universiteit gegeven. Het zonder meer volgen van de Angelsaksische praktijk zou in het huidige Nederlandse stelsel niet altijd recht doen aan de werkelijkheid.”
Juist ontkenning?
De gegeven argumenten zijn voor de Raad daarom niet toereikend. Hij suggereert, dat het kabinet er beter aan doet de voorstellen bij te stellen. “Waar het wetsvoorstel elders differentiatie mogelijk maakt en wenselijk vindt, leidt de afschaffing van het verschil in titulatuur juist tot de ontkenning van een onderscheid binnen het hoger onderwijs dat er wel degelijk is en ook in het maatschappelijk verkeer als belangrijk wordt aangemerkt.”
“Het voorstel leidt ertoe dat hbo-ers en wo-ers in het zakelijk en maatschappelijk verkeer dezelfde titels zullen gebruiken en dat het – voor werkgevers belangrijke – verschil in niveau van de gevolgde opleiding alleen maar herkenbaar blijft indien het diplomasupplement wordt overgelegd. De Afdeling adviseert in de toelichting overtuigend te beargumenteren waarom dit onderdeel van het voorstel in de praktijk niet zal leiden tot opheffing van het binaire stelsel, en het voorstel zo nodig aan te passen.”
Bussemaker houdt vol
Minister Bussemaker laat zich hierdoor echter niet van haar koers afbrengen. De nadere reactie van OCW geeft aanvullende motieven en men hoopt daarmee de argumenten van de Raad van State afdoende van repliek te hebben gediend. “Een afgestudeerde hbo’er of wo’er moet zich kunnen profileren op de arbeidsmarkt overeenkomstig het door hem of haar bereikte niveau. Dit doen de afgestudeerden niet alleen door het overleggen van getuigschriften en diplomasupplementen, maar ook door het voeren van een graad en bepaalde toevoeging daarbij.”
“Internationaal gezien wordt de toevoeging ‘of Arts’ dan wel ‘of Science’ veel gehanteerd. In bepaalde gevallen is dit ook voor een hboafgestudeerde een toevoeging die herkenbaar is en die recht doet aan de kwaliteiten waarover desbetreffende hbo-afgestudeerde beschikt.”
“De kwaliteiten van die persoon, en niet de weg daar naartoe via hetzij een wo-, hetzij een hbo-opleiding, acht het kabinet het belangrijkst voor de herkenbaarheid van deze persoon op de arbeidsmarkt. Dat houdt inderdaad in dat niet enkel door de toevoeging is vast te stellen of de kwaliteiten bereikt zijn na het volgen en succesvol afronden van wo- of hbo-opleiding.”
Daarbij wijst het kabinet er op, dat de gelijkstelling van de titels geen vanzelfsprekende, generieke zaak zal betreffen. Er is een kwalitatieve check ingebouwd. “Daarom is in het wetsvoorstel voorgeschreven dat de toevoeging passend moet zijn in de internationale context en dat de NVAO een dergelijke toevoeging vooraf zal toetsen. Deze toetsing geschiedt bij de accreditatie en de toets nieuwe opleiding (artikel 5a.2, lid 2a, WHW). Pas als de NVAO de titulatuur passend heeft bevonden, kan die worden gehanteerd.”
