HBO zwicht voor leenstelsel
Bij de Nieuwjaarsontvangst van de HBO-raad gaf voorzitter De Graaf aan, dat hij en zijn leden zich grote zorgen blijven maken over de toegankelijkheid van het hoger onderwijs. Zij vrezen dat een ‘sociaal leenstelsel’ tot een forse terugval van de deelname aan met name de hogescholen zal gaan leiden.
De scherpste kantjes
De Graaf gaf in zijn speech aan, dat hij de politieke situatie feitelijk somber inschat op dit punt. Hij bereidde zijn gehoor van HBO-bestuurders en andere gasten voor op het gegeven, dat aan een leenstelsel wel eens niet te ontkomen zou zijn.
Tegen die achtergrond riep hij de eerst verantwoordelijke politici en de collega’s bij de universiteiten en studentenorganisaties op met de hogecholen te bezien hoe in zo’n stelsel de schade aan de toegankelijkheid zo veel mogelijk beperkt kan worden. “Laten we gezamenlijk de scherpste kantjes er waar mogelijk van af zien te halen.”
Politieke meerderheid?
Deze opstelling is opmerkelijk, omdat er van cocnrete voorstellen voor een leenstelsel nog geen sprake is. Minister Bussemaker zou in het begin van dit jaar met een beleidsnotitie komen, waarin zij de belangrijkste elementen van zo’n nieuw stelsel zou schetsen. Op basis van het politiek debat daarover kan de minister dan een wetsvoorstel opstellen, dat in de tweede helft van 2013 door de beide Kamers zou kunnen worden behandeld.
Daarbij komt, dat vooralsnog duidelijk is, dat de minister voor een leenstelsel in de Eerste Kamer geen meederheid zal vinden. Het CDA heeft al aangegeven geen noodzak voor een dergelijke stelselwijziging te zien, ook omdat deze geen wezenlijke bijdrage zou leveren aan het economisch herstel of de werkgelegenheid in ons land. ScienceGuide verneemt, dat de Senaatsfractie van het CDA op vele punten van het beleid van minister Bussemaker een contructieve houding wil aannemen, maar ten aanzien van het afschaffen van de basisbeurs geen redenen ziet om hier het eigen verkiezingsprogramma terzijde te schuiven.
Het kabinet kan in de Senaat voor een leenstelsel dus geen meerderheid vinden, tenzij D66 en GroenLinks een wetsvoorstel daartoe zouden wilen steunen. Voorlopig is de houding van GroenLinks op dit punt zeer kritisch naar het kabinet. De opstelling van D66 in de Eerste Kamer wordt in belangrijke mate bepaald door haar woordvoerder op dit terrein, Thom de Graaf.
