Technologie in elk schoolteam
“Er zijn heel veel losse initiatieven, maar die worden dan bijvoorbeeld over drie scholen heen gedonderd. Wat opvalt is dat we in ons land op dit soort terreinen vaak een heleboel ‘klein beleid’ kennen.” Dat wekt de indruk dat er veel gebeurt, maar of het beklijft en er ‘lessons learned’ ook elders in het onderwijs aan de orde komen, is nog maar de vraag, zegt de KNAW President.
De bestaande aanpak en activiteiten om het belang van bèta-techniek in het onderwijs te benadrukken, kan volgens hem dan ook beter en vooral ook blijvender. Met een advies van de Verkenningscommissie Wetenschap en Technologie, waaraan onder meer ook oud-Shell-topman Rein Willems meewerkte, wil hij er voor zorgen dat er op meer structurele manier bijgedragen wordt aan dit thema.
Zoden aan de dijk
“Als je kijkt naar de instroom van de Pabo, dan moet je vaststellen dat vanwege de achtergrond van de studenten in het Havo en MBO er veel jonge docenten uit de lerarenopleiding komen die geen of nauwelijks nog contact hebben gehad met wiskunde en breder met wetenschap en technologie. Het is dan niet verwonderlijk dat zij daar in hun lessen en kennisoverdracht weinig mee zullen en kunnen doen. Dat is zo jammer.”
Clevers waarschuwt voor de gevolgen daarvan. Ons land zal als hoogwaardige kennissamenleving in de problemen komen als daar niets aan gaat veranderen. Eén van de plannen die zijn commissie ten behoeve van het Techniekpact heeft voorgesteld, is een investering van €75 miljoen om het mogelijk te maken elk team in het primair onderwijs het onderwijs in W&T echt in te laten bouwen in het curriculum. “Een apart vak is niet haalbaar en niet wenselijk. Maar in het huidige curriculum moeten techniek en technologie wel veel meer aandacht krijgen.”
Op dit moment komen de gelden voor zulke initiatieven uit de zogeheten Prestatiebox in de bekostiging van de scholen. Clevers wijst er op, dat dit weinig zoden aan de dijk zet. “Dat betreft een omvang van het geheel van 4%. De activiteiten die daaruit kunnen worden gefinancierd, zijn ongetwijfeld de moeite waard, maar het is allemaal zo toch te vrijblijvend. 80% van de leraren heeft nu nog vrijwel nooit wat met techniek gedaan, dat los je niet op met een Prestatiebox.
De aanpak die wij voorstaan is er een die bij elk team, over het hele land de inzetmogelijk maakt. Dat heeft meer impact en is blijvender dan als we nog eens hier en daar wat kleine enthousiaste projecten doen.”
Geen excuusvinkjes
Goede voorbeelden op dit terrein zijn er zeker, stelt Clevers. Cruciaal is dan wel dat hun verworvenheden over worden gedragen naar anderen bij andere scholen. Activiteiten op dat vlak zouden scholen en lerarenopleidingen nog meer moeten ontwikkelen. Hij wijst in dat verband ook op het ontstaan van het Centre of Expertise rond het techniekonderwijs in het HBO, dat hier aandacht aan zou kunnen besteden.
Op deze manier hebben extra investeringen zoals die vanuit het Techniekpact ook zin. De inzet van meer middelen voor het basisonderwijs “moet niet leiden tot een wildgroei van ondernemertjes die een cursus aanbieden. Laten we nou oppassen dat de scholen ertoe worden gebracht een excuusvinkje te zetten voor de deelname aan een cursus die misschien wel niks voorstelt.”
Dat deze inzet meer zal beklijven hangt ook af van de betrokkenheid van andere partijen dan de mensen in het onderwijs zelf, vindt Clevers. Zij moeten nadrukkelijk betrokken worden bij de inspanningen die gedaan worden om techniek belangrijk te maken en niet alleen, zoals steeds gezegd, het bedrijfsleven.
“Ouders bijvoorbeeld, die zijn niet te beroerd om op te treden bij luizencontrole of als voorleesmoeder. Als dat kan, dan moet iets met een bedrijf of organisatie waar ouders werken ook kunnen. Die mensen zijn daar toch al actief, laten de scholen en zij dat benutten. Zoiets moet je koppelen aan iets educatiefs.”
