Scheiding hersenhelften niet zo strikt

Nieuws | de redactie

19 februari 2014 | Het verschil tussen de rationele linkerhersenhelft en de emotionele rechterhersenhelft is lang niet zo strikt als algemeen gedacht wordt. Jurriaan Witteman van de Universiteit Leiden ontdekte dat door proefpersonen naar zeer emotionele taal te laten luisteren.

De populaire opvatting wil dat de ‘rationele’ linkerhersenhelft goed is in het analyseren van taal terwijl de ‘emotionele’ rechterhersenhelft juist goed is in het waarnemen van emotie, legt promovendus Jurriaan Witteman uit. Met spraakmelodie kun je zowel volledig informatieve als emotionele informatie overbrengen.

Toon bepaalt boodschap

Eén en dezelfde zin kan, verschillend uitgesproken, boosheid of een vraag als extra emotionele informatie meekrijgen:

‘Jij moet de trein naar Groningen pakken!!!’ Op boze toon

‘Jij moet de trein naar Groningen pakken?’ Op vragende toon

Witteman vroeg zich af of de linker en rechter hersenhelft inderdaad gespecialiseerd zijn in het waarnemen van respectievelijk talige en emotionele spraakmelodie. De onderzoekers lieten proefpersonen luisteren naar zowel emotionele als talige spraakmelodie terwijl ze de activiteit van beide hersenhelften maten. Ze deden dat met behulp van een EEG-scan waarbij een kapje met elektroden op het hoofd van de proefpersonen wordt geplaatst.

Het bleek dat de hersenhelften in beide gevallen ongeveer even actief waren. Dus in tegenstelling tot het populaire idee van de talige linker en emotionele rechter hersenhelft, wijzen de resultaten erop dat beide hersenhelften betrokken zijn bij de verwerking van emotionele en talige spraakmelodie. De resultaten sluiten aan op eerder onderzoek van Witteman dat aantoonde dat beide hersenhelften belangrijk zijn voor de waarneming van beide vormen van spraakmelodie.

Kunstmatige intelligentie
Een beter begrip van het neurale netwerk in de hersenen dat betrokken is bij de waarneming van spraakmelodie zou op lange termijn bij kunnen dragen aan de behandeling van hersenziekten waarbij sprake lijkt van een verstoring in dit systeem. Een voorbeeld van zo’n aandoening is schizofrenie, waarbij mensen soms boze stemmen horen door hallucinaties.

Ook kan een beter inzicht helpen bij de ontwikkeling van software die in staat is de emotionele en talige informatie uit spraakmelodie te herkennen. ‘Je computer zou bijvoorbeeld automatisch een van je favoriete vrolijke deuntjes kunnen gaan spelen als de software herkent dat je treurig praat’, aldus Witteman.