12% minder onderzoeksgeld
Het totaal aan directe overheidsmiddelen voor R&D daalt met €566 miljoen, zo blijkt uit de nieuwe cijfers van het Rathenau instituut. Deze daling was al merkbaar in de cijfers uit de afgelopen jaren en is het gevolg van de maatregelen uit de regeerakkoorden van 2010 en 2012. Kern van die maatregelen is dat de innovatieprogramma’s van het ministerie van Economische Zaken en de projecten uit het Fonds Economische Structuurversterking (FES) aflopen.
Klappen bij EZ en Milieu
De grootste daling in absolute zin treedt op bij het ministerie van Economische Zaken (absoluut 313 miljoen euro, relatief is dit 33 procent). De grootste relatieve daling is te zien bij het ministerie van Infrastructuur en Milieu met 59 procent. Ook grote dalingen zijn te zien bij Buitenlandse Zaken (40 procent), Volksgezondheid Welzijn en Sport (34 procent) en Defensie (19 procent).De daling bij OCW van €75 miljoen is het gevolg van een wijziging in de toerekening van de eerste geldstroom aan wetenschappelijk onderzoek en hoger onderwijs.
Het Rathenau Instituut heeft met ingang van dit jaar ook in kaart hoeveel geld de overheid besteedt aan innovatie. Van de 4,5 miljard euro voor onderzoek is 760 miljoen bestemd voor innovatie (in 2014). Daarnaast is er 247 miljoen beschikbaar voor andere innovatie-activiteiten, bijvoorbeeld marketing. Tot slot gaat er 1,1 miljard naar belastingvoordelen voor bedrijven. In het totale beeld van alle R&D en innovatie-uitgaven stijgt het aandeel innovatie-uitgaven van 32 procent in 2012 tot bijna 36 procent in 2014, om vervolgens te dalen tot 31 procent in 2018.
Voorbehoud bij innovatie
In de loop van de jaren zijn belastingvoordelen een groter deel gaan uitmaken van het bedrag dat de overheid investeert in wetenschappelijk onderzoek. In 1999 vormden de indirecte bedragen 8 procent van het geheel. Nu is dat 19 procent. Dit percentage blijft de komende jaren stabiel.
Voor deze innovatiecijfers moet een voorbehoud worden gemaakt: er is op de departementen nog geen standaard werkwijze om deze cijfers te registreren. Ook zijn de afspraken met de ministeries over welke gelden worden toegerekend aan innovatie nog in ontwikkeling. Naar verwachting zal dit in de toekomst uniformer worden. Het beeld dat de TWIN schetst, is echter redelijk betrouwbaar. Net als de cijfers over wetenschappelijk onderzoek laten ook de bedragen voor innovatie vooralsnog een dalende lijn zien.
