Bruggen bouwen van biocomposieten

Ruby Folkersma is als Stenden-lector verbonden aan het Center of Expertise Green PAC. Het Polymer Application Center dient als open innovatieruimte waar bedrijven en kennisinstellingen samen tot nieuwe producten en ontwikkelingen moeten komen op het gebied van groene kunststoffen, vezels en composieten.

Focus op 3D-printen

Folkersma is verbonden aan Stenden PRE en Green PAC in Emmen. Onlangs verkreeg het kenniscentrum daar het kwaliteitslabel Centre for Open Chemical Innovation (COCI). “Wij zijn de plek waar start-ups zich kunnen doorontwikkelen. De vestiging in Zwolle is vooral voor de startende bedrijfjes,” stelt de lector.

In Emmen ligt de focus vooral op 3D-printen, de ontwikkeling van nieuwe biocomposieten en recycling van materialen. “We zijn nu bezig met een groot project voor een brug die volledig van biocomposieten is gemaakt,” vertelt Folkersma. “Dat is een voorbeeld van hoe we samen met bedrijven en gemeenten projecten doen die weer voor nieuwe werkgelegenheid kunnen zorgen.”

Hoogopgeleiden vasthouden

Dat is nodig, want Zuid-Oost Drenthe heeft moeite om jonge, met name hoogopgeleide, krachten voor de regio te behouden. “We willen in Nederland toe naar 50% hoogopgeleiden, maar we zitten landelijk nog op 33%. Hier in de regio ligt dat percentage zelfs op 18%. Dat aandeel fors laten groeien is ook één van de doelstellingen hier en daar willen wij graag op deze manier aan bijdragen.”

Dat kan met de ontwikkeling van nieuwe hoogwaardige composieten, ziet de Stenden-lector. “Je ziet al dat er voor de bouw en de meubelindustrie kwalitatieve vervangers van huidige materialen zijn. De kostprijzen zijn laag en we zijn nu zo ver dat materialen echt in de markt kunnen worden gezet. De ontwikkeling van zo’n biobrug is wat dat betreft echt een showcase en een leertraject.”

Juist het vinden van samenwerkende partijen is daarbij de uitdaging. Er zijn de ontwikkelaars van biocomposieten die nog nooit een brug gebouwd hebben, en de bruggenbouwers hebben geen enkele ervaring met het werken met deze nieuwe materialen. “Het gaat er om dat je samen een innovatief product introduceert,” zegt Folkersma. “Je ziet dat de partijen er voor open staan, maar je hebt wel een paar eerste trekkers nodig, dan neemt het enthousiasme vanzelf toe.”

Echt een bouwpakket

Jan Jager, collega van Folkersma in Emmen, ziet dat enthousiasme ook. Hij is vooral betrokken bij de projecten rond 3D-printen in het kenniscentrum. “Dat staat echt enorm in de belangstelling. Wij zijn op dit moment bezig om steeds meer nieuwe materialen te testen: bio-afbreekbaar, geleidend, allemaal met als doel dat het uiteindelijk op te schalen is tot grotere projecten.”

Ook het onderwijs profiteert van de activiteiten. “3D-printen is een minor op Stenden. Bovendien zijn we bij bedrijvencontactdagen in Assen aanwezig met onze printers en hebben we met een twaalftal basisscholen een project waarbij studenten scholieren uit groep zeven en acht bijstaan in het zelf in elkaar zetten van een 3D-printer. Zo’n printer is echt een bouwpakket en er zit natuurlijk een  Engelse handleiding bij. Het is fantastisch om te zien hoe die kinderen er dan met behulp van Google Translate prima in slagen om dat voor elkaar te krijgen.”

Volgens Jager zullen nieuwe generaties basisscholieren allemaal in aanraking komen met 3D-printen. “Daar gaat het absoluut naar toe. De interesse is al enorm.”

Volledig kunststof schedel

Op 18 september aanstaande zullen Stenden en Windesheim op een groot evenement op het gebied van 3D-printen laten zien wat er in Noord-Nederland allemaal al gebeurt. “Eén van de sprekers daar is de Utrechtse neurochirurg Bon Verweij die onlangs een volledig kunststof schedel implanteerde bij een 22-jarige vrouw.”

Jan Jager hoopt zelf in de toekomst ook dergelijke toepassingen te ontwikkelen bij Green PAC. “Ik zou graag met het UMC Groningen kijken wat we kunnen doen met die medische applicaties. Aan die medische kant liggen enorm veel mogelijkheden om iets goeds te doen en ik denk dat wij heel veel kunde in huis hebben om daar handen en voeten aan te geven.”