Kunst en Wetenschap herenigd
Helemaal nieuw is de Akademie van Kunsten niet, zo bleek bij de feestelijke start in het Conservatorium. Zowel Minister Bussemaker als KNAW-President Hans Clevers blikten terug op 1808 toen de KNAW bij oprichting nog het Koninklijk Instituut voor Wetenschappen, Letteren én Schone Kunsten heette.
Veertig jaar later was het Johan Rudolph Thorbecke die daar verandering in bracht. “Als liberaal vond hij dat de overheid zich zo weinig mogelijk moest bemoeien met het sturen en ondersteunen van de kunsten,” legt Clevers uit. “Vandaag zouden we zeggen: Kunst moet zich zoveel mogelijk bedruipen in de markt.”
Clevers noemt deze loskoppeling een historische vergissing en is dan ook blij dat een minister uit een sociaal-liberaal Kabinet de aanzet geeft tot een correctie. De KNAW-President hoopt dan ook dat de Kunsten en Wetenschappen hand in hand het debat zoeken over de plaats van kunst én wetenschap in de samenleving. “Ik hoop dat ze samen veel brandstof aandragen voor dat heilige vuur.”
Zoek het debat
Het zoeken van dat debat, is ook wat Bussemaker nadrukkelijk verwacht van de nieuwe Akademie van Kunsten. Als voorbeeld wees zij daarbij op twee Amsterdamse culturele broedplaatsen – het Freedom Lab en de Tolhuistuin – waar bij uitstek onderwijs, ondernemerschap, kunst en cultuur elkaar weten te vinden. “Als academie zou u de spil kunnen zijn van deze broedplaatsen.”
“Als verbindende factor tussen deze laboratoria en andere organisaties in Amsterdam en elders. Daarin schuilt een groot deel van de waarde van uw academie. Maar u moet daarvoor wel de straat op, de stad in en het IJ over. Schuw het experiment niet. U bent een pasgeborene met een leven voor u.”
Die pasgeborene kwam ook zelf aan het woord toen Johan Simons, namens de negentien kersverse leden van de Akademie het woord nam. “Het is belangrijk om opnieuw te geloven in de gelaagde maatschappij. Daarin is plaats voor cultuur, die ontstaat vanuit de gemeenschap en een breed en groot publiek aanspreekt. Daarin is ook plaats voor kunst, die elitair is en gerust elitair mag zijn.”
Kunst als bron
Simons stelt dat het zonder kunst de maatschappij is die opdroogt. “Kunst is één van de bronnen waaraan de maatschappij zich laaft, net als de wetenschap. Daarom ben ik heel blij dat de Wetenschappen en de Kunsten weer herenigd worden in deze Akademie.”
Naast Johan Simons, bestaat de eerste lichting van de Akademie van Kunsten uit componist Michel van der Aa, musicus Colin Benders (Kyteman), filmmaker Anton Corbijn, auteurs Arnon Grunberg, Charlotte Mutsaers en A.F.Th van der Heijden, modeontwerpers Viktor Horsting en Rolf Snoeren, architect Francine Houben, violist Janine Jansen, beeldend kunstenaar Aernout Mik, dichter Ramsey Nasr, fotograaf Erwin Olaf, acteur Gijs Scholten van Aschat, filmmaker Paul Verhoeven, kunstenaar Barbara Visser, musicus Henny Vrienten en dirigent Jaap van Zweden. De Akademie wordt opgericht voor een periode van in ieder geval 3,5 jaar.
