Nederland blijft ICT-wereldtop
De WEF-index vergelijkt 148 economieën ter wereld op grond van hun vermogen om ICT aan te wenden voor economische groei, innovatie, werkgelegenheid en maatschappelijk welzijn. Finland, Singapore en Zweden zijn de top van deze Readiness Index en ons land weet zijn ‘plek 4’ te behouden. Nederland steeg vorig jaar flink en kwam toen op die plaats terecht.
Internet van Alles
Optimale ontwikkeling en benutting van ICT wordt steeds belangrijker voor economische ontwikkeling, sociaal welzijn en concurrentievermogen in het hedendaagse tijdperk van big data. Volgens samensteller professor Henk Volberda staan we “voor de meest fundamentele verandering sinds de ontwikkeling van Internet aangezien mensen, processen, data en machines steeds meer met elkaar verbonden kunnen worden. We noemen dit ook wel het ‘Internet of Everything’.”
“Het betreft de toepassing van nieuwe technologieën als Cloud computing, de groei van big data en de explosieve ontwikkeling van het ‘internet van dingen’ waarbij machines met elkaar communiceren zonder menselijke tussenkomst.” Deze thema’s stonden ook al centraal op de Hannover Messe en de discussies daar over kennis, toepassing en ‘Industrie 4.0’. “Deze disruptieve ICT toepassingen zullen een diepe impact hebben op burgers, de bestaande verdienmodellen van bedrijven, en het concurrentievermogen van regio’s en landen,” zegt Volberda.
Diverse krachtbronnen
De redenen voor die versterking van de positie van Nederland zijn divers en dat is belangrijk. Het zijn meerdere bronnen van kracht die Nederland vooruit blijken te helpen. Als diensteneconomie heeft ons land snel en kundig het belang van ICT voor innovatie en concurrentievermogen onderkend. ICT is doorgedrongen in alle aspecten van de Nederlandse maatschappij. Dat blijkt alleen al uit het aantal huishoudens dat een computer heeft (1e positie).
Maar ook de toegang tot internet (3e positie), de overheidsdiensten die online beschikbaar zijn (5e positie) en de bedrijven die online transacties uitvoeren met klanten (4e positie) en andere bedrijven (11e positie) zijn wezenlijke factoren.. Nederland is koploper op het gebeid van intensiteit van internet en telefonie concurrentie (1e positie), mobiel netwerkbereik (1e positie; 100% bereik op basis van populatie), het aantal afgesloten breedband internet abonnementen (2e positie), en veiligheid van internetservers (2e positie).
Weinig visie helaas
Minder sterk is ons land bij de betaalbaarheid van ICT infrastructuur en digitale content zoals blijkt uit de hoge tarieven voor mobiel bellen (106e positie) en breedband internet (69e positie). Tevens ontbreekt een duidelijke overheidsvisie voor de toekomstige toepassingen voor ICT (41e positie). Die visiezoals Cloud Computing, Big Data en Internet of Things.
Professor Volberda noemt het “teleurstellend” dat Nederland is gezakt van 3e naar een 8e positie op het gebied van kennisintensieve werkgelegenheid. Waar vorig jaar nog 47.2% van de beroepsbevolking een kennisintensieve baan had, is dat nu gedaald naar 45.9%. Nederland zal sterker moeten inzetten op een ICT strategie om de omslag te maken naar een echte kenniseconomie waarin nieuwe economische activiteiten worden uitgevoerd op basis van het creëren van inzicht en toegevoegde waarde door het snel analyseren, contextualiseren en combineren van datasets op manieren die voorheen niet mogelijk was.”
Digitale kloven
Met Hong Kong en Zuid-Korea in de top 10 van de index bevat deze nu drie Aziatische landen, naast veel Noordeuropese landen. “Hoewel dit deels wijst op een opkomst vanuit Azië, moet echter worden gezegd dat tegelijkertijd de grootste digitale kloof tussen verschillende landen binnen dit werelddeel is waar te nemen. Opvallend is dat Zwitserland, dat al meerdere opeenvolgende jaren de mondiale concurrentie index aanvoert, voor het tweede jaar op rij géén Top 5 notering in deze ranglijst haalt,” zegt Volberda.
Opkomende economieën zoals China (62e positie), Brazilië (69e positie) en India (83e positie) verliezen nog meer positie en de digitale kloof met Westerse geavanceerde economieën wordt alleen maar groter. Maar ook binnen de Europese Unie lopen de Zuid- en Oost Europese economieën duidelijk achter in ICT toepassingen. De Digitale Agenda van de Europese Commissie heeft daar nog niet een optimaal effect weten te bereiken. De Marconi-lezing van Herman van Rompuy en zijn scherpe woorden over het achterblijven van Europa op dit terrein hebben niets van hun actualiteit verloren.
