Niet in de weg lopen
“De studenten die nu in de collegebanken zitten leiden we op voor een carrière van 50 jaar. Deze lichting zal tot 2064 blijven werken, dat is een hele tijd. Als je daarnaast de geschiedenis van de Europese Unie legt lijkt die ineens heel kort,” zegt Nienke Meijer, voorzitter van het college van bestuur van Fontys.
“Toch is de EU een erg belangrijke rol gaan spelen in die relatief korte periode en zal die blijven spelen. De global challenges bestaan uit uitdagingen die we op een Europese schaal of zelfs wereldwijde schaal moeten aangaan.” Een internationale focus is hier bij essentieel volgens Meijer.
Opleiden tot competente rebellen
Daarnaast moet het onderwijs anders worden vormgegeven, de 21st century skills spelen een belangrijke rol. “Welke vaardigheden heb je in de toekomst van onze maatschappij nodig, in Nederland, in Europa en daarbuiten?” vraagt Meijer de aanwezigen van het #HBOdiscours en de politici in het bijzonder.
Het opleiden van studenten tot competente rebellen staat volgens de Fontys-bestuurder centraal. “Om dat zo goed mogelijk te doen als hogeschool moeten we de maatschappij zoveel mogelijk bij ons onderwijs zien te betrekken. Onze studenten zijn al veel meer internationaal ingesteld dan voorgaande generaties. Ze zijn vanaf hun geboorte deel geweest van de multiculturele samenleving waarin mensen elke dag met andere culturen en achtergronden in aanraking komen.”
Europese MKB’ers
“Het zou geweldig zijn als elke student tijdens zijn studie in aanraking komt met andere culturen zodat Europa steeds belangrijker wordt voor iedereen. Daar is nog een hoop te winnen. Horizon2020 heeft veel aandacht voor de thema’s waar het over gaat, maar hoe zorgen we dat niet alleen universiteiten en multinationals maar ook de vele MKB’ers, erbij worden betrokken?” vraagt Meijer de kandidaat-Europarlementariërs.
Zou het een goed idee zijn om alle HBO-studenten verplicht een jaar naar het buitenland te laten gaan? Jeroen Lenaers van het CDA denkt van niet. “Ik had hier gisteren een gesprek over met een student en hij was erg kort en duidelijk. ‘Dikke bullshit’, zei hij. Dat zijn niet mijn woorden, maar het verplicht stellen gaat natuurlijk te ver. Het is belangrijk dat studenten naar het buitenland gaan, dat willen we ook stimuleren, maar 100 procent is teveel. We streven nu als Europa naar 20 procent studentmobiliteit, dat is realistischer en beter.”
De overige partijen onderschrijven deze uitleg grotendeels en prijzen het Erasmus+ programma uitvoerig. Toine van de Ven van GroenLinks hoopt dat in Erasmus+ Europa nog toegankelijker wordt voor elke student, niet alleen voor de happy few, maar ook voor studenten met een sociaaleconomisch moeilijkere achtergrond zonder hen enorm op kosten te jagen.
Internationaler HBO
“Als ik dit debat samenvat blijft me vooral de uitspraak van Joost van den Akker van de VVD hangen: ‘Het enige dat we als politici moeten doen is niet in de weg zitten. Dat is een mooie taakomschrijving en in 80 procent van de gevallen is het waar. Maar het gaat om die overige 20 procent, hoe kan je de internationale oriëntatie van hogescholen, bestuurders, docenten en studenten verbeteren,” zegt Thom de Graaf, voorzitter van Vereniging Hogescholen.
“Tweederde van de Nederlandse MKB bedrijven heeft internationale handelsrelaties. Onze studenten weten dat ze in hun beroepspraktijk met internationale, Europese relaties te maken hebben. Niet alleen het leren van andere talen is dan belangrijk, het is nog veel belangrijker om andere culturen te leren kennen, ze te begrijpen en je weg daar in te vinden,” aldus De Graaf.
“Onderzoek wordt steeds internationaler, niet alleen op universiteiten maar ook op het HBO. Hogescholen zijn niet alleen meer regionale kenniscentra maar net zo vaak internationaal. Wat kan Europa hier aan bijdragen? Tussen de regels hoorden we enkele partijen – vooral de SP – zeggen dat Europa dit niet moet doen, maar de lidstaten zelf. De vraag die helaas onder de oppervlakte bleef is: ‘Moeten we verder harmoniseren als Europees hoger onderwijs’. Daar was ik erg benieuwd naar geweest,” sluit De Graaf af.
