Trilemma bij kwaliteit
In het Inspectiestuk wordt genoteerd, dat de opgave voor hogescholen en universiteiten in dit opzicht bepaald ingewikkeld en weerbarstig is. Met het streven naar een hoger niveau van de opleidingen en meer rendement, neemt de druk op de toegankelijkheid van het hoger onderwijs toe. Het streven naar een hoger niveau en tegelijk naar minder uitval kan betekenen dat hogescholen en universiteiten meer gaan selecteren aan de poort en in het eerste jaar, aldus de Inspectie.
Niet op orde
De Graaf wees in zijn nieuwjaarsrede al op wat hij “het trilemma van het HBO” noemde. In de beleidsplannen van de minister en de prestatieafspraken is dit vastgelegd, maar de feitelijke uitwerking roept veel vragen op. “De lat moet omhoog, het rendement moet omhoog en de uitval moet omlaag. Dat is niet zo simpel.” Hij bepleitte dat van deze drie doelstellingen vooral die bij het rendement “met realisme” zou worden benaderd.
Belangrijkste reden tot zorg om de realiteit van de verwezenlijking van die drie ambities tegelijk vond de HBO-voorman de instroom van studenten in de hogescholen. “De instroom is niet op orde,” zei hij zonder omhaal van woorden. Dat is vooral gelegen in een “onvoldoende beginniveau van de studenten die uit het MBO komen.” De doorstroom MBO-HBO geeft veel kwalitatieve problemen, omdat deze studenten het HBO-niveau vaak niet snel genoeg aankunnen en de uitval juist in deze groep erg hoog is.
