Empathie leer je niet vanzelf
“Empathie ontwikkelt zich tijdens de adolescentie verschillend voor jongens en meisjes.” In onderzoek daarnaar worden enige verschijningsvormen van empathie onderscheiden. Zo bestaat er het ‘perspectief nemen’. Hierbij zijn mensen in staat om andermans emoties te signaleren en te begrijpen. Een andere vorm is ‘empathische betrokkenheid’. Daarbij leeft de een daadwerkelijk mee met de ander.
Meisjes twee jaar voorop
Voor haar onderzoek volgde de UU-promovenda zes jaar 283 jongens en 214 meisjes. Ze ondervond dat zowel meisjes als jongens gedurende de adolescentie steeds beter in staat zijn om perspectief te nemen. “Meisjes ontwikkelden deze vorm van empathie wel sneller dan jongens. Bij meisjes startte de ontwikkeling rond hun 13e.” De ontwikkeling van ‘perspectief nemen’ begon bij jongens rond hun 15e, en niet voordat deze vorm van empathie tussen hun 13e en 15e zelfs iets afnam.”
Een mogelijke verklaring voor het eerder ontwikkelen van bovengenoemde empathie, is de eerdere rijping bij meisjes van de hersenschors. “Hierdoor lopen meisjes op intellectueel en sociaal-cognitief gebied sowieso twee jaar voor op jongens.” Overeenkomstig met eerder onderzoek scoorden meisjes uiteindelijk hoger op het gebied van ‘perspectief nemen’ dan jongens: meisjes zijn in het geheel beter in staat om zich in andermans emoties te verplaatsen.
Ook op een andere vorm van empathie, de empathische betrokkenheid, ofwel het meeleven met een ander, scoorden de meisjes hoger dan jongens. Gedurende de adolescentie bleef deze vorm van empathie voor meisjes gelijk, terwijl die bij jongens tussen hun 13e en 16e afnam. “Puberteitsontwikkeling kan een rol spelen bij deze afname. Juist jongens die fysiek al volwassener waren, bleken lager te scoren op empathische betrokkenheid. Die fysiek volwassenere jongens kennen namelijk een toename van testosteron, waardoor ze competitiever worden: dit kan ten koste gaan van empathie.”
