Overstroming in Bosnië geen toeval

Nieuws | de redactie

22 mei 2014 | Recent onderzoek aan de VU en gepubliceerd in de gerenommeerde vakbladen Nature en Science laat zien dat overstromingsrisico’s en de schade door overstromingen de laatste decennia sterk zijn toegenomen. De overstroming in Servië en Bosnië is een van de ergste in honderd jaar.

Het onderzoek toont verder aan dat extreme overstromingen meerdere landen tegelijkertijd kunnen treffen en kuststeden zoals New York en Jakarta steeds kwetsbaarder worden. De gemiddelde jaarlijkse economische verliezen als gevolg van overstromingen in de EU nemen toe tot € 23.5 miljard in 2050, meer dan vijf keer het bedrag voor de periode 2000-2012 (€ 4.6 miljard).

Zwaarste in 100 jaar

Extreme neerslag in Servië heeft geleid tot grootschalige overstromingen waarbij naast veel materiële schade ook slachtoffers zijn gevallen. Vele duizenden mensen zijn geëvacueerd of zitten zonder stroom. Eerder dit jaar en in 2013 heeft zware neerslag en stormen geleid tot grootschalige overstromingen in Engeland, Duitsland, Colorado en Jakarta, met honderden slachtoffers en miljarden euro’s schade. De overstromingen in Duitsland en Servië behoren tot de zwaarste over de afgelopen honderd jaar. 

Er is tussen 1982 en 2006 voor ongeveer 7,2 miljard euro aan overstromingsschade gecompenseerd door verzekeraars. De resultaten van het onderzoek geven aan dat ongeveer twee derde van de toekomstige economische schade kan worden toegeschreven aan sociaaleconomische groei  met meer nieuwbouw en meer mensen op laaggelegen plaatsen en de rest als gevolg van klimaatverandering.

Ratingbureaus waarschuwen ook

Steeds vaker moet de overheid schade compenseren, of wordt een beroep gedaan op het noodfonds van de EU. Dit kan niet onbeperkt en rating bureau Standard and Poor’s waarschuwde onlangs zelfs voor de gevolgen voor de kredietstatus van landen.

De VU-onderzoekers onderzochten mogelijke manieren om de huidige en toekomstige economische verliezen als gevolg van overstromingen te beperken. “Deze rampen laten zien dat we de risico’s en onzekerheden veel beter moeten inschatten”, zo betoogt Jeroen Aerts, hoogleraar waterbeheer en risico’s. “Op basis daarvan kunnen we maatregelen nemen die bij het gebied passen.

Die bestaan uit een mix van betere bouwvoorschriften, evacuatieplannen en structurele middelen voor compensatie. Dit is vaak alleen economisch rendabel als er eveneens fors wordt geïnvesteerd in preventie, dus sterkere en hogere dijken”. Collega Brenden Jongman voegt toe: “Een jaarlijkse investering in dijken in de EU van circa € 1,75 miljard kan de jaarlijkse schades verminderen met € 7 miljard, een reductie van bijna 30%, in 2050.