De grote worst van OCW
“De minister ziet het zo dat je een voorschot neemt dat je wel weer terugverdient. Maar in 4 of 5 jaar tijd bouw je snel een schuld van 30.000 euro op. Tel daar 10.000 euro rente bij… forse bedragen zijn dat. En daar zit wel een kritisch punt. Ik denk dat daardoor bepaalde deelgroepen worden uitgesloten: kinderen van ouders uit de lagere inkomensklassen.”
Het automatisme dat is ontstaan om te gaan studeren verdwijnt, vreest Van Wijnen in een gesprek met de Verus, de vereniging van christelijk onderwijs. “Natuurlijk, we kennen de effecten nog niet goed. Maar het gaat er ons binnen de CHE om dat je geen groepen uitsluit die nu wel gemakkelijk het hoger onderwijs binnenkomen.”
Hoe komt het geld naar het HO?
En er is meer, zo stelt hij. Onduidelijk is of studenten in de nieuwe opzet minder snel op kamers zullen gaan. “Blijven studenten dichter bij huis studeren? Dat heeft ook gevolgen voor ons.” En er is nog een derde aspect: “Je zult per definitie naast je studie moeten gaan werken, je eigen inkomen regelen. Hoe gaat dat samen met studiedruk en –investering? Hebben studenten straks nog wel tijd voor een studentenvereniging of een sport? Want dat is ook belangrijk in die fase van het leven.”
Hoe het geld van afschaffing van de basisbeurs terugvloeit naar de hogescholen, dat moet nog worden afgesproken. Bovendien denkt Van wijnen dat de omzetting van het stelsel “een inverdientijd” zal vergen.
“De minister heeft ons een grote worst voorgehouden, maar die krijgen we pas over vier jaar”, vertelt Van Wijnen. “De student die in september begint betaalt meer, maar de kwaliteitsimpuls komt misschien pas als ‘ie is afgestudeerd.”
Curieuze oplossing
Minister Bussemaker roept de hogescholen op investeringen nu al te doen, uit eigen reserves. “Dat is op zich wel mogelijk: we hebben wat vet op de botten. Maar we willen wel zelf bepalen waarin we investeren.” En dat moeten de hogescholen nog bepalen. “Wat gaan onze studenten van hun investering terugzien?”, vraagt Van Wijnen zich hardop af. Daar gaat de CHE snel plannen voor maken.
De collegevoorzitter van de CHE is zeer verbaasd over twee aspecten van het nieuwe stelsel. “In het overleg met de vervoerbedrijven heeft de minister de toezegging gedaan dat studenten minder in de spits reizen. Ik vind het zeer curieus dat een probleem tussen de ov-bedrijven en de minister zo is opgelost dat wij onze roosters moeten aanpassen.”
Hij wijst ook op het instemmingsrecht dat medezeggenschapsraden krijgen op de hoofdlijnen van de begroting. “Dat was voorheen een advies. Instemmingsrecht vind ik wel een heel zwaar middel.”
