Noblesse oblige
De Maastrichtse jurist De Groot is speciale gastspreker bij de officiële viering van 200 jaar Hoge Raad van de Adel in de Ridderzaal in aanwezigheid van Koning Willem-Alexander, bewindslieden en hooggeplaatste genodigden. Hij breekt daar een lans voor emancipatie van de vrouwelijke adel. De hoogleraar acht het hoogste tijd voor wetswijziging die de overerfbaarheid van adellijke titels via de vrouwelijk lijn mogelijk maakt.
Spanje is ons voor
Als een adellijke vrouw nu trouwt met een man zonder zo’n titel, kan een kind uit dat huwelijk niet tot de adel toetreden. Andersom kan dat wel. “Het is in 1994 al bepleit in de Tweede Kamer dat adeldom via de vrouwelijke lijn op dezelfde manier moet verlopen als via de mannelijke lijn.”
“Dat voorstel is toen gesneuveld, terwijl toen wel is geregeld dat buiten het huwelijk geboren kinderen en geadopteerde kinderen van de man de adellijke titel kunnen overerven. In Spanje zijn de rechten van mannen en vrouwen op dit gebied al in 2006 gelijk getrokken. Zelfs in Groot-Brittannië zijn ze er mee bezig. Het moet nu ook in ons land mogelijk worden dat je een adellijke titel via je moeder mee kan krijgen, en niet alleen via je vader.”
Tweede Kamer vreesde overschot edelen
De Maastrichtse jurist noemt dit een principiële kwestie. “Dit hoort gewoon bij de moderne samenleving. De Tweede Kamer vreesde destijds bij de behandeling van de gesneuvelde wetswijziging dat er te veel adel zou komen als je de overerfbaarheid van adellijke titels zou emanciperen. Maar ik vind dat een onbegrijpelijke stellingname: wat doet het er toe hoeveel mensen die titel hebben, het gaat er om dat je het gelijkheidsbeginsel dat we universeel willen toepassen ook hier volgt.”
“Dit is volstrekt uit de tijd. Er zullen heus wel mensen van adel zijn die dit niet zien zitten. Maar zolang de adel er nou eenmaal is, onthoudt je op deze manier essentiële rechten aan duizenden vrouwen en hun kinderen.”
Handen in het haar
Bij onze zuiderburen en in 1814 ook landgenoten speelt trouwens nu ook een kwestie omtrent overerving van adellijke titels. “Overerving van een adellijke titel is uiteraard gekoppeld aan de achternaam die verbonden is aan die titel”, vertelt De Groot, “iets dat ze in België vergeten zijn.”
“Daar is per 1 juni 2014 de gelijkheid van mannen en vrouwen doorgevoerd in het namenrecht. Belgen kunnen sinds kort kiezen tussen de achternaam van de man, de vrouw of een dubbele achternaam door een combinatie van beide. Men is alleen vergeten te regelen hoe het dan gaat met de overerving van adellijke titels waardoor men nu in België met de handen in het haar zit.”
