Zin en onzin van matching

Nieuws | de redactie
20 augustus 2014 | Een foute of goede studiekeuze bestaat niet, dat stelt Jeany van Beelen-Slijper, instroomcoördinator van Inholland Rotterdam. Het gaat veel meer om het proces van kiezen. “Veel te veel ligt, ook in de discussie over de studiekeuzecheck, de focus op dat ene moment van kiezen.”

Nu de universiteit van Utrecht onlangs met hun eerste ‘weinig imposante resultaten’ over de effecten van de studiekeuzecheck naar buiten is gekomen, laait de discussie over studie-uitval en studierendement weer aardig op. Hogescholen en universiteiten geven op verschillende wijze invulling aan de studiekeuzecheck.

Kwaliteit moet omhoog

“Dit varieert van matchingsdagen tot motivatietesten als onderdeel van het aannamebeleid. Hierbij komt ook een politieke discussie om de hoek kijken. Van alleen het opschroeven van eisen aan aanstaande studenten zijn geen wonderen te verwachten. Gezien de achterblijvende rendementcijfers zou daarnaast de kwaliteit van het hoger onderwijs verbeterd moeten worden.

Ik wil echter in dit betoog niet zozeer ingaan op het al dan niet effect hebben van de studiekeuzecheck, noch over wat in het hoger onderwijs verbeterd zou moeten worden als het gaat om onderwijskundige kwaliteiten. Wel wil ik de focus van de discussie verleggen van de instroomprocedures naar de persoon om wie het eigenlijk draait: de student.

Als onderzoeker bij de Rijksuniversiteit Groningen en vanuit mijn dagelijkse praktijkervaring bij Hogeschool Inholland spreek ik veel studenten die een studiekeuze gaan maken, of deze recent gemaakt hebben. Mijns inziens blijft in het studiekeuzecheck verhaal onderbelicht waar het in essentie om gaat: het studiekeuzeproces van de student. Dit proces is essentieel als we studiekeuze en studievoortgang willen begrijpen. 

Iteratief proces

Vanuit de ontwikkelingspsychologie weten we dat het kiezen van een opleiding en een carrière wordt gezien als één van de belangrijkste domeinen waarin adolescenten hun identiteit ontwikkelen. Zo bezien is het kiezen van een studie veel meer dan proefcolleges volgen of deelnemen aan een matchingsdag.

Het studiekeuzeproces is een iteratief proces, dat zich in vele kleine stapjes ontwikkelt. Veel te veel ligt, ook in de discussie over de studiekeuzecheck, de focus op dat ene moment van kiezen. Opmerkelijk genoeg komt de dynamische relatie tussen studiekeuze en studievoortgang nergens naar voren.  

Wat kan een student dan daadwerkelijk helpen bij het maken van een studiekeuze? Allereerst moeten we af van de discussie ‘foute of goede studiekeuze’. Hiermee doe je geen recht aan de dynamiek van het studiekeuzeproces.

Heroverwegen van studiekeuze

Voor adolescenten is het traject van studiekeuze en studievoortgang een proces, waarbij gemaakte keuzes als gevolg van tijd of ervaringen kunnen veranderen. De meeste aanstaande studenten heroverwegen hun studiekeuze dan ook meermaals, niet alleen in hun examenjaar, maar ook als ze al aan een studie zijn begonnen.      

Dit betekent dat interventies gericht op studiekeuze hierop moeten worden afgestemd. Bij de juridische opleidingen van Hogeschool Inholland constateren we al een aantal jaren succes bij studenten die gedurende langere tijd na hun eindexamen een summerschool komen volgen, een uitgebreid voorbereidingstraject.

Door in het voortraject een tot twee weken intensief met de studie bezig te zijn, worden aankomende studenten wel of niet bevestigd in het beeld dat ze al hadden van de gekozen studie.  Deze studenten blijken na de summerschool beter te weten waaraan ze beginnen en halen gemiddeld sneller hun studiepunten. Of ze komen na de summerschool erachter dat de studie toch anders is dan  gedacht, ook dat is een keuze.

Meer houvast voor studenten

Bij onze economische opleidingen starten we dit jaar een brede economische bachelor, zodat studenten die ‘iets met management en economie willen, maar eigenlijk niet weten wat precies’, nog minimaal een jaar de tijd hebben om hun studiekeuze aan te passen. Ook deze opzet past bij de wetenschap dat kiezen een cyclisch proces is van bewustwording en exploratie.

Als we deze invalshoek, die van de zich ontwikkelende student, meer zouden meenemen in het inrichten van onze oriëntatietrajecten, studiekeuzechecks en zelfs de inrichting van de propedeuse fase, ben ik ervan overtuigd dat dit aanstaande studenten meer houvast biedt dan welke selectie aan de poort dan ook. “

Jeany van Beelen-Slijper is verbonden als instroomcoördinator bij het cluster Recht en Veiligheid van Hogeschool Inholland Rotterdam, en doet daarnaast onderzoek als promovendus van de faculteit maatschappij- en gedragswetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen. 

 


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK