Het systeem dollen

Nieuws | de redactie

19 september 2014 | Een eenzijdige nadruk op ‘afrekenen’ op ‘meetbaarheid’ kan tot ontwikkelingen leiden, die het slechtste in de mens wakker roepen. VKO-voorman Dick Wijte vertelt over een wiskundeleraar in Georgia die geen kind achter mocht laten.

“Het uiteindelijke doel van het onderwijs is dat jonge mensen geleerd hebben hun vermogens in gunstige zin te gebruiken en daarbij is hun Cito-score van ondergeschikt belang geweest. Niet alleen leert de pedagogiek ons dit, dat maken we ook op uit biografieën. Politici en onderwijsbestuurders zoeken tegenwoordig hun geluk echter bij de toets-statistiek. Zij zijn trots op de hoge plaats van het land of de school op ranglijsten.

Maar zij zien over het hoofd dat juist daardoor vermogens van mensen verkeerd benut kunnen worden. Dat vertelt ons de wel zeer trieste geschiedenis van Parks Middle School in Pittsburgh, de buurtgemeenschap bij Atlanta, hoofdstad van de staat Georgia, in het zuidoosten van de VS.[1]   

Damany Lewis, een leraar wiskunde en zeer gezien want betrokken bij allerlei extra’s op Parks, ontwikkelde zich tot een fraudeur die zich toegang verschafte tot de centrale toetsen die de staat Georgia gebruikt om vast te stellen of zijn scholen voldoen aan de nationale standaarden (die geënt zijn op No Child Left Behind, de wet die bedoeld is om de jeugd tot betere prestaties te brengen). Niet alleen zorgde hij ervoor dat de toetsvragen vooraf bekend waren, achteraf corrigeerde hij foute antwoorden. Hij deed dit met een groepje leraren, samen vormden ze een geoliede machine.

Het schoolhoofd, Christopher Waller (die ook pastor is), had deze mensen om zich heen verzameld, maar hij liet Lewis de kar trekken. Die wilde aanvankelijk niet. Eerder had hij Waller verweten het onderwijs tot toetsen te verengen, terwijl de school met haar brede vormingsaanbod de leerlingen, allemaal afkomstig uit een zwarte achterstandswijk met veel criminaliteit en verlaten, behoeftige pubers, kansen bood op een evenwichtige ontwikkeling. Maar Waller wees erop dat te weinig leerlingen hun diploma haalden en dat het schoolbestuur de school zou sluiten als de prestaties niet drastisch omhoog gingen. Voor dit dreigement bezweek Lewis, geconcentreerd als hij was op het voortbestaan van deze school, de enige in de buurt.

De resultaten van Parks namen spectaculair toe, zozeer dat argwaan ontstond en het schoolbestuur gewaarschuwd werd tegen fraude. Maar bestuurder Beverly Hall negeerde de signalen en was niet onder de indruk van een onderzoek dat op onregelmatigheden wees. Zelfs toen een leraar van de school, Tameka Grant, de klok luidde en Hall een brief schreef, ondernam zij niets. Grant werd overgeplaatst.

Nadat andere scholen in Atlanta ook in opspraak raakten over hun prestaties, besloot de toezichthouder van het schoolbestuur tot een onderzoek, maar de geruststellende uitkomst daarvan werd door de gouverneur van Georgia als volstrekt ontoereikend van tafel geveegd. Want op dat niveau was deze zaak inmiddels getild. Georgia Bureau of Investigation werd ingeschakeld, 50 agenten namen meer 2000 interviews af.

 Om kort te gaan, begin dit jaar zijn ruim 30 medewerkers van het schoolbestuur en leraren wegens fraude door justitie in vervolging gesteld en de rechtszaak tegen hen is deze zomer in gang gezet. Beverly Hall, die de aanklacht verwerpt, riskeert een gevangenisstraf van 45 jaar. Overigens hebben Lewis en Waller schuld bekend.

Mensen gingen in de fout, hen hangt een straf boven het hoofd, maar het systeem waarmee zij moesten werken, dit systeem van accountability, gebeurt daar nog wat mee? Immers, fraudeurs worden niet geboren, wij hebben geleerd ook op hun omstandigheden te letten. Nu, het systeem is intussen scherper afgesteld. De overheid van Georgia heeft de centrale leerlingentoets uitgebreid en dit najaar zal een programma worden ingevoerd waardoor de beoordeling van de leraren voor 50% afhankelijk zal zijn van de toetsresultaten. Verder zullen leraren naar hun prestatie worden beloond.

Systemen mogen niet voor schut worden gezet. Dat laten hun eigenaren niet toe, zie het geval Georgia. Het zou ook naïef zijn te denken dat dit pad naar betere prestaties wordt verlaten. Bedenk dat overal overheden bezig zijn publieke instellingen op een zeker spoor te brengen dat leidt tot een ‘hoge toegevoegde waarde’ aan de samenleving.[2]

Een voorbeeld hiervan is de wet No Child Left Behind, die ontworpen is om de scholen zo in te richten dat ze zorgen voor een hoog percentage jongeren met een diploma, die daarmee hun armoede kunnen ontvluchten. Maar een hoge inzet op ‘accounts’ (examenresultaten bijvoorbeeld) doet de waardering voor de meer persoonlijke kwaliteiten van de leraren, hun vermogen om te enthousiasmeren bijvoorbeeld, verminderen. Vervreemding is het gevolg.” 

Dick Wijte is voorzitter van de VKO (Vereniging Katholiek Onderwijs)