Europa, best belangrijk

Nieuws | de redactie
31 oktober 2014 | Dijsselbloem maakt een ‘grand design’ voor Europa, samen met Mario Draghi en andere EU-toppers. Een investering van €300 miljard is in aantocht. Hoe zorgt de kennissector dat hij daar voorop in komt te staan? Hoe wordt Dijsselbloem de FDR van Europa?

Juncker en de regeringsleiders hebben afgesproken dat er soort ‘New Deal’ komt om de economische groei en structuurvernieuwing in de EU een boost te geven. De belangrijkste Europese leiders op dit terrein gaan hiervoor bij elkaar zitten en zo’n plan opstellen: Mario Draghi van de ECB, Raadsvoorzitter Donald Tusk, Commissie-voorzitter Jean-Claude Juncker en zijn financiële whizkid en vice-voorzitter, de Eurocommissaris die het geld ‘coördineert’, de Finse oud-premier Jyrki Katainen. Viermaal ‘CDA’ en eenmaal ‘PvdA’, ook dat is een interessant gegeven in dit verband.

Thyssen kan toeslaan

Het is opvallend stil nog bij de belangrijkste belanghebbenden, terwijl het plan al in december klaar moet zijn. Zo weet een ieder dat economische groei door weinig investeringen zo wordt bevorderd dan door middelen voor onderzoek en onderwijs dat bijdraagt aan vernieuwende valorisatie. Katainen zei onlangs al: “Europe has been good at turning Euros into knowledge, but not that good at turning the new knowledge into Euros and jobs.” Zouden Dijsselbloem c.s. daar hun pijlen op richten? En wie gaat ze daar op focussen?

Daarbij is een thema in elk geval prioritair. Een cruciaal probleem in Europa is de jeugdwerkeloosheid, vooral in de Zuid-Europese landen. 40% en meer is daar usance geworden, een generatie talent dreigt verloren te gaan. In de Europese commissie heeft men een powerlady op deze agenda gezet, de Belgische commissaris Marianne Thyssen. Zij zal ongetwijfeld haar kans schoon zien en voor haar portefeuille een zeer fors deel van de €300 miljard opeisen.

Zij zou door de organisaties van het beroepsonderwijs dus op zeer korte termijn gevoed moeten worden met hun mogelijkheden om deze jongeren een flinke upgrading en relevante aanvullende opleidingen te geven om toch meer kansen op werk te vinden. Hier moeten het bedrijfsleven, zoals de Roundtable van de grote bedrijven en de werkgeversorganisaties en de praktijkopleidingen en hun Europese koepels de handen voor ineen slaan. Ook de Europe alliantie van de ‘PBT’s’ heeft nu hier de kans een ambitieus programma in gang te zetten om het streven van ‘4 op 10’van Jeroen van der Veer te realiseren.

€4 miljard voor Bussemaker?

Een andere route naar zo’n grand design loopt via de lidstaten. Minister Bussemaker zou voor Nederland een actieplan voor meer economische groei en innovatie kunnen doen opstellen, waarin MBO, HBO, WO en R&D impulsen krijgen. Nederland zou van die €300 miljard zo’n  €8 miljard kunnen ‘vragen’ en de helft daarvan in talentbevordering steken.

Die €4 miljard van Juncker, Draghi en Dijsselbloem doen de €620 mln uit het studievoorschot verbleken. Zijn VSNU, VH en KNAW al bezig hiermee? Welek prestatieafspraken zouden hierbij passen?

Leren van FDR

Waar Dijsselbloem zeker van zou kunnen leren bij deze planvorming is de aanpak van Amerika’s grote president die de New Deal doorzette, FDR. Franklin Delano Roosevelt liet zijn ‘braintrust’ van slimste denkers en organisatoren voorstellen en out of the box plannen maken en speelde ze schaamteloos tegen elkaar uit.

“Will this work?”was zijn vaste vraag bij elk plan. Hun onderlinge rivaliteiten benutte hij om zelf de grote lijnen te blijven vasthouden en trekken en de eindbeslisser te blijven, op al die punten die hij cruciaal vond als politicus. “A brilliant president. But remember, a most complex, even devious man!” zei zijn destijds jonge White House assistent Lincoln Gordon op hoge leeftijd tegen de hoofdredacteur van ScienceGuide.

Roosevelt had er ook geen moeite mee een reeks experimentele ingrepen en programma’s te laten uitproberen. Als ze dan niet precies zo uitpakten als de bedenkers hadden gepland, liet hij deze pragmatische bijstellen of soms ‘killen’ door de Senaat en zelf door het Supreme Court. Om de dynamiek en groei een ‘boost’ te geven,  vond hij de psychologische impact van zulke plannen en acties zeker zo belangrijk als de nauwkeurige uitkomsten conform de planning.

Let us move forward

De president zag dat vooral de wanhoop en afkeer van de maatschappij die door de Great Depression was ontstaan, bestreden moest worden. Alleen dan zou men weer ‘durven’, weer investeren willen en ondernemen. “We have nothing to fear but fear itself” zei hij in zijn memorabele inaugurele toespraak van maart 1933.

Dat geldt  nu precies zo voor het anti-Europese discours en de mismoedigheid over de EU en de economische en sociale vitaliteit van Europa. De laatste woorden die FDR schreef – in een speechconcept voor wat de dag na zijn dood zou blijken te zijn – waren: “The only limit to our realization of tomorrow will be our doubts of today. Let us move forward with strong and active faith.”


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK