Stem beleid af op platformen

Nieuws | de redactie
14 oktober 2014 | Apple, Google, Facebook: nieuwe innovatie is de laatste jaren steeds vaker gebaseerd op platformen. Een nieuwe publicatie van het Rathenau Instituut stelt dat het overheidsbeleid zich moet afstemmen op die nieuwe ontwikkeling. “De overheid moet publieke belangen borgen bij platformen.”

Het zijn bedrijven die momenteel razendsnel nieuwe domeinen van de economie veroveren en daarbij de marktverhoudingen flink opschudden. Waren het eerder al Facebook en Google, inmiddels laten ook Airbnb en Uber zien dat ook de vervoersbranche en het hotelwezen op hun tellen moeten passen.

Digitalisering als aanjager

Mede aangejaagd door digitalisering zullen de komende jaren vrijwel alle sectoren van de economie en maatschappij te maken krijgen met de invloed van platformen. Dat staat in “De kracht van platformen”, waarin het Rathenau Instituut innovatiestrategieën in diverse domeinen analyseert. De onderzoekers adviseren de overheid om haar beleid aan te passen aan de opkomst van platformen. 

In “De kracht van platformen” laten Maurits Kreijveld, Jasper Deuten en Rinie van Est van het Rathenau Instituut zien dat platformen kunnen zorgen voor een stormachtige versnelling van innovatieprocessen. Er ontstaan nieuwe bedrijfstakken en een nieuwe werkverdeling, waarbij zelfstandigen, overheden, kleine en grote bedrijven gezamenlijk diensten en producten ontwikkelen.

Keerzijde van gesloten platformen

Platformen kunnen enorm krachtig zijn en daarmee kansen creëren. Maar die kracht kent ook een keerzijde. Wanneer platformen te dominant worden, kunnen economische en maatschappelijke belangen in het gedrang komen. Of dit gebeurt, hangt af van de afspraken die platformaanbieders hanteren over het gebruik van het platform. Zo kunnen gesloten platformen de toegang belemmeren voor derden.

Consumenten kunnen te maken krijgen met hoge overstapdrempels wanneer zij veel producten en diensten van één platformaanbieder gebruiken die niet uitwisselbaar zijn met die van andere aanbieders.

Het Rathenau Instituut dringt er bij de Nederlandse overheid op aan om het beleid af te stemmen op de opkomst van platformen. Ondernemers moeten worden gestimuleerd om voorop te lopen bij de ontwikkeling van nieuwe platformen, onderliggende technologieën, de bouw van consortia en standaardisering.

Publieke belangen borgen

Om ongewenste monopolies te voorkomen is het verstandig om platformaanbieders bij overnames en fusies te beoordelen op de effecten op bestaande én nieuwe markten. Zo nodig moet de overheid de toegang voor derden zelfs af dwingen. Verder is het belangrijk om overstapdrempels voor gebruikers te voorkomen.

Tot slot moet de overheid publieke belangen borgen bij platformen die het karakter krijgen van een publiek goed. Dat kan bijvoorbeeld door het stellen van aanvullende eisen aan gebruiksvoorwaarden, stabiliteit van de infrastructuur en toegankelijkheid. Bij de regulering van platformen kan geleerd worden van de regulering van internettoegang, telefoonaansluitingen en netneutraliteit.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK