VVD verovert ‘Samen Leren’

Nieuws | de redactie
15 oktober 2014 | De ‘Samen Leren’ notitie van jonge leraren en politici is veel minder ‘spontaan’ ontstaan dan de beeldvorming suggereert. Ambtenaren van OCW zaten erbij om input te leveren en de VVD pakte de leiding van het proces al snel op.

Het leek een boeiend experiment. Spraakmakende jonge docenten gingen met Kamerleden samen een breed gedragen visie en ambitie voor het onderwijs en leraarschap formuleren. In plaats van gehakketak en politiek ‘met een kleine p’ en in plaats van ambtelijk geneuzel en sturing uit de Haagse bureaucratie zou een frisse, inhoudelijke benadering met veel consensus op tafel komen. Het anti-politieke sentiment werd zo mooi gevoed en dat scoort altijd goed.

Alleen VVD en PvdA aan tafel

Het visiestuk ‘Samen Leren’ werd dan ook met gejuich ontvangen. Wat er feitelijk in stond, bleef wel buiten beeld in de media, maar niet bij de ‘kenners’ en in het Haagse. Zo viel meteen op, dat de jonge leraren alleen met VVD en PvdA politici hadden gepraat, de regeringscoalitie dus. De inhoudelijke consensus was feitelijk daarmee beperkt.

Het werd snel duidelijk dat VVD en PvdA dit welbewust hadden gedaan. Geen pottenkijkers uit andere ‘onderwijspartijen’ was het parool geweest. Ook niet uit de vrienden van de constructieve partijen, zoals onderwijspartij a fortiori D66. Dat was een voorwaarde vooraf die de betrokken leraren moesten slikken, vertelden zij ScienceGuide.

In het Balie-debat over ‘Samen Leren’ leidde dat tot komische taferelen. Felix Rottenberg vroeg D66 HO-woordvoerder Paul van Meenen wat hij uit de sessie met jonge leraren het meest geleerd had. “Helemaal niks. Ik was niet uitgenodigd,” zei deze tot verbijstering van de oud-PvdA-voorzitter. Ook een inhoudelijke verbreding na publicatie was niet gelukt, zei Van Meenen. “Nee, dat is niet het geval.”

Dat kon ook niet. VVD en PvdA haalden namelijk snel OCW bij dit proces. Geen politicus van buiten de coalitie zou een dergelijk ‘monisme’ hebben geaccepteerd. Het effect was dat VVD en PvdA met de docenten het gesprek voerden, begeleid door de ambtenaren van minister Bussemaker. Dat die jonge leraren de impact daarvan niet ‘zagen’ is geen verwijt aan hen.

Duisenberg greep de regie

Het gesprek werd zo zeer strategisch van aard en lang niet zo inhoudelijk als de docenten zich voorstelden. ScienceGuide begrijpt dat ambtelijk OCW vooral onder de indruk ervan was hoe de VVD via Pieter Duisenberg dit hele proces naar zich toetrok. De ambtenaren konden hun feitelijke inbreng leveren, terwijl Duisenberg de club naar een stevig liberaal betoog sleurde.

In De Balie liet de VVD-woordvoerder dit ook blijken. Hij zei onder meer: “Het was juist de bedoeling dat het proces dat de leraren doormaakten, zo min mogelijk een politiek proces was.” Hoe minder partijen erbij, hoe beter kortom.

Pieter Duisenberg zei in De Balie nog meer over dit proces en de inhoud. “We hebben het klein gehouden als coalitie, omdat we zeiden: ‘dit zijn leraren en dat vinden we geweldig’. Zij nemen initiatief en wij als politiek hebben de rol om stappen te zetten daarna, om impact te hebben.”

De VVD wilde in elk geval niet het zoveelste “document dat op de plank komt te liggen. We wilden iets waarmee ook echt impact kan worden bereikt.” Die liberale lijn leidde ertoe, dat de VVD  volgens de betrokken ambtenaren “de toon zette bij heel het document. Duisenberg kreeg er alles in wat zij belangrijk vinden. Selectie aan de poort, prestatiebeloning, noem maar op.”

Een fooi voor innovatie

D66’er Paul van Meenen vindt dan ook dat “de onderwijsvernieuwers zich door de politiek een oor hebben laten aannaaien”, zei hij bitter in De Balie. Een bedrag van €5 tot €10 miljoen voor een innovatiefonds voor leraarschap –zoals bepleit door de opstellers van ‘Samen Leren’- wuifde hij weg. “Dat klinkt als een heleboel geld [ voor jonge leraren] maar het is echt een fooi, vergeleken bij wat hiervoor nodig zou zijn.”

De PvdA poogde nog een en ander te ‘redden’ door in het Kamerdebat over ‘Samen Leren’ te regelen, dat OCW eerst zijn visie zou geven, voordat de Kamer verder zou gaan met de jonge leraren. Andere partijen vroegen zich direct af wat deze manoeuvre inhield. “Waarom is die beleidsreactie nodig?” vroeg Paul van Meen zich direct af.

Als de coalitie de visie van veld en praktijk wil doorvoeren is “tenslotte toch de Kamer leidend, dacht ik?” zei hij plagerig. “Wie geeft u nu eigenlijk het primaat? De  docent of de staatssecretaris?” De PvdA noemde dit “een gewetensvraag” en hoopte nu vooral op “een goed gesprek van docenten en staatssecretaris Dekker” om er met hen en de coalitiepartner uit te komen.

Duisenberg wil echter primair doorpakken. De coalitie heeft een meerderheid in de Kamer en de gezamenlijke ‘Samen Leren’ actie met de jonge leraren wilde hij niet laten verdampen of versplinteren. De liberale winst daarin moet nu verzilverd worden, immers. De rest heeft het nakijken, met of zonder jonge leraren. 


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK