Werken na de studie
CHEPS analyseerde de realisatie, organisatie en borging van de verbinding tussen professioneel georiënteerde bachelorprogramma’s en de arbeidsmarkt in Nederland, Vlaanderen, Noordrijn-Westfalen en Ierland. De studie benadrukt niet een specifiek model, maar wijst op good practices en concentreert zich op drie kennisdomeinen: werktuigbouwkunde, sociaal werk en toerisme. Voor ieder domein werden in elk twee studieprogramma’s geselecteerd op basis van bekende en zo mogelijk bewezen toepassing van “employability”.
Flexibel naar nieuwste trends
Uit de studie blijkt dat opleidingen in grote mate rekening houden met het professionele veld via overleg met leraren met professionele ervaring, het beroepenveld, adviesraden, regionale werkgevers, organen op het nationale niveau en internationale overlegorganen. Op systeemniveau wordt rekening gehouden met gangbare normen en beleid, zoals domein-specifieke leerresultaten, nationale kwalificatiekaders en het innovatiebeleid. In alle gevallen wordt de input voor de studieprogramma’s verzameld door formeel of informeel overleg met (lokale) werkgevers, afhankelijk van de grootte van de opleidingen en de instellingen.
Als gevolg van hun sterke band met het beroepenveld blijken veel opleidingen het curriculum voortdurend aan te passen om de nieuwste trends en ontwikkelingen binnen de sector op te nemen. Flexibele aanpassing aan de nieuwste trends lijkt vooral relevant voor opleidingen in dynamische sectoren, in het bijzonder het toerisme. In alle domeinen onderwijzen de opleidingen in inzetbaarheid-relevante overdraagbare vaardigheden naast de typisch domeinspecifieke vaardigheden.
Meer informeel in kleine instelling
De opleidingen zijn tevreden met de bereikte werkgelegenheid van de afgestudeerden. De resultaten houden sterk verband met de economische situatie van het specifieke domein en het land of de regio. Andere factoren die van invloed zijn op de werkgelegenheidsresultaten zijn de – al dan niet stedelijke – locatie van de instelling, het overheidsbeleid, of afgestudeerden werk vinden buiten hun vakgebied en een mogelijke versnippering van de arbeidsmarkt. Over het algemeen troffen de onderzoekers een vicieuze cirkel aan waarin meer contacten tussen de opleiding en het professionele veld tot hogere wederzijdse tevredenheid leiden.
Het zekeren van de wijze om “employability” te versterken binnen de opleiding via interne kwaliteitszorg verschilt per instelling. Grotere instellingen hanteren formele procedures om het professionele veld bij het onderwijs- en de examenregeling te betrekken en rond het onderwerp gegevens te verzamelen. In kleinere instellingen blijken de kwaliteitssystemen meer informeel van aard. De meeste opleidingen achten meer nadruk op “employability” in de externe kwaliteitsborging niet nodig. De externe kwaliteitsborging moet zich volgens hen meer toespitsen op het bereikte academisch niveau en op hetgeen de opleidingen hebben gedaan om de banden met het beroepenveld te versterken.
