Ierland het nieuwe Finland?

Nieuws | de redactie
28 augustus 2014 | Het HBO kan veel meer profiteren van Europa dan het zich wellicht realiseert. Die les trekt Rob Verhofstad, onderwijsdirecteur van de Hanzehogeschool, uit zijn bezoek aan Ierland. “Ierse Universities of Applied Sciences wordt de ruimte geboden om een volwaardige positie in te nemen.”

“‘In Ierland halen Universities of Applied Sciences meer geld uit Europa dan Research Universities’. Die conclusie bleef hangen in mijn hoofd. Een dappere conclusie van Andrew Brownlee, Director Research, Development and Innovation van IOTI (Institutes of Technology Ireland), zeg maar de Ierse Vereniging Hogescholen. Vervolgens werd contact gelegd en vastgehouden en uiteindelijk resulteerde het in een werkbezoek begin juli aan het IOTI en aan twee Ierse Hogescholen. 

We reisden af met: Marjan Groenhuis, teamleider O&O, Babet Hendriks, directeur P&O, Adrie Steenbrink, Senior policy advisor OCW, Patrick Tuil, directeur Financien en Rob Verhofstad, directeur Onderwijs en Onderzoek (Hanzehogeschool Groningen) 

Economische Zaken als aanjager 

In Ierland speelt vooral het ministerie van Economische zaken een aanjagende rol voor de Institutes of Technology, zoals daar de Hogescholen worden genoemd. Als instrument hiervoor hebben ze Enterprise Ireland opgericht die als taak heeft het bevorderen en ondersteunen van het Ierse MKB onder meer door ze te linken aan kennisinstellingen. 

Er wordt ontzettend veel gebruik gemaakt van innovation vouchers. Bedrijven kunnen hiermee relatief kleine onderzoeken laten uitvoeren. Het zorgt voor veel en intensieve samenwerking tussen het bedrijfsleven en kennisinstellingen. Er zijn ook programma’s die zich richten op een meer structurele samenwerking (Innovation Partnerships). Enterprise Ireland zorgt daarnaast ook voor hele concrete ondersteuning. 

Niet minder dan 20 medewerkers zijn beschikbaar voor daadwerkelijke ondersteuning bij aanvragen voor Europese calls. Indien een onderzoeker serieus aan de slag wil met een Europese call kan hij of zij aanspraak maken op een subsidie van EUR 8500,00 en onkostenvergoeding voor noodzakelijke reizen naar Brussel. Enterprise Ireland zorgt ook vaak voor matching van Europees geld. (we gaan de Ierse aanpak onder de aandacht brengen van de Vereniging Hogescholen en van SIA) 

Promotietrajecten voor UAS 

Het Wateford Institute of Technology is misschien het meest succesvolle voorbeeld van praktijkgerichte onderzoeksinstelling van Ierland. Een paar gegevens: Bijna 25% van hun OP heeft een Phd met als doelstelling om dit binnenkort naar 45%  en vervolgens naar 65% te laten groeien. Tenminste 90% heeft een master. 

Ze werken hard aan een onderzoekscultuur waar die gepromoveerden zich ook thuis voelen. In Ierland is het binaire systeem de facto afgeschaft. Hoewel er nog allerlei gevoeligheden zijn tussen onderzoeks-universiteiten en Institutes of Technology zijn de wezenlijke verschillen opgeheven. Ook Institutes of Technology mogen masters aanbieden en hebben zelfs het promotierecht. 

Dit laatste staat nog wel in de kinderschoenen. Maar, na enkele jaren onder zware supervisie van de Ierse NVAO zullen ook de Institutes of Technology uiteindelijk zelfstandig mensen kunnen laten promoveren. Waterford is een voorloper op dit gebied en doet al ruime ervaring op met betrekking tot promotietrajecten. 

Perspectief voor Den Haag? 

Het was bijzonder interessant om te zien met welke steile ontwikkelingscurve de Ierse instellingen zich hebben ontwikkeld in een relatief korte tijd. Het was ook jaloersmakend om te zien welke keuze Ierland maakt in vergelijking met Nederland. Kennisinstellingen die zich richten op praktijkgericht onderzoek (zoals bedoeld in het WRR rapport,en zoals bedoeld in de Horizon-2020 strategie) worden daar actief ondersteund op het gebied van infrastructuur, maar ook door matchting waardoor deelname aan grote Europese programma’s mogelijk wordt. 

De Ierse Universities of Applied Sciences (UAS) wordt bovendien ruimte geboden om een volwaardige positie in te nemen (promotierecht, middelen voor stafprofessionalisering, toegang tot onderzoeksmiddelen van de Ierse NWO) waar we in Nederland nog ver van af staan. Wellicht een interessant perspectief nu Den Haag zich op maakt voor een nieuwe begrotingsronde?” 

 

Rob Verhofstad is Directeur Onderwijs en Onderzoek Hanzehogeschool Groningen

 


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK