Lagarde tegen leenlast
Christine Lagarde’s rekenmeesters benadrukken krachtig, dat juist de jonge generatie in Nederland wordt ontmoedigd te investeren en risico’s te nemen die de economische dynamiek impulsen tot vernieuwing zouden geven. De opleving van de economie blijft daardoor in ons land opvallend bloedeloos en burgers stellen daarmee investeringen en consumptie uit. Vooral de jongeren van wie innovatie en kenniseconomie moeten komen.
Huizen onder water
Zij zuchten onder schulden waar de andere generaties nauwelijks weet van hebben, mede doordat de pensioenvermogens van ons land zo gunstig zijn. De jonge gezinnen met een huis staan voor zestig procent onder water, bij een leeftijd tussen dertig en veertig. En zelfs voor zeventig procent onder de dertig. Dat is een voorland voor de studerende jongeren tussen twintig en dertig dat wel moet afschrikken.
Het IMF dringt in zijn rapportage over Nederland in 2014 daarom zeer aan op structurele herschikkingen ten gunste van jongeren en hun ‘lucht’ tot investeren en consumptie. Een structurele herschikking op dit terrein ligt nu voor in de Eerste Kamer: het studievoorschot. Alleen doet dit ongeveer alles dat Lagarde verbieden zou.
De nieuwe studiefinanciering verschuift de lasten ten principale naar schulden die jongeren tot hun pensioen zouden moeten afbetalen. Alleen in zeer kommervolle omstandigheden kan een ex-student nog rekenen op kwijtschelding van zulke schulden na vijfendertig jaar afbetalingsplicht. De introductie van zulke structurele, publiek aangemoedigde schulden bij jongeren zal de noodzakelijke herstructurering van de schuldenlast en daarmee een herleving van economische dynamiek nog verder belemmeren.
Twijfels over studievoorschot
ScienceGuide verneemt dat in de Eerste Kamer ook om andere redenen twijfels aan de invoering van het studievoorschot toenemen. De feitelijke invoering wordt overhaast en technologisch kwetsbaar en riskant geacht. De toetsing van de risicofactoren door DUO roept grote aarzelingen op, zeker in het licht van het rapport van de Commissie-Elias.
Het kabinet onderstreept bovendien dat de nieuwe opzet van de SF geen bezuiniging is en dus niet noodzakelijk voor de reductie van het overheidstekort onder de min 3 procent norm. Voor de Senaat vervalt daarmee een hoofdmotief om een dergelijke ingrijpende hervorming in hoog tempo te laten passeren.
Ook zijn de opbrengsten niet zodanig snel en omvangrijk, dat de HO-instellingen grote tekorten krijgen bij een meer zorgvuldige invoering in de jaren na 2016. De indringende waarschuwing van het IMF komt daar nu nog bovenop.
