Gouden driehoek niet zomaar goud

Nieuws | de redactie
14 januari 2015 | Topsectoren, Centers of Expertise, een vruchtbare samenwerking tussen wetenschap, overheid en bedrijfsleven is noodzakelijker dan ooit. Volgens UU-onderzoeker Frank van Rijnsoever leidt het stimuleren van samenwerking niet als vanzelf tot succes. “Je moet de subsidie wel slim inzetten.”

Frank van Rijnsoever deed onderzoek naar een groot samenwerkingsverband van universiteiten, overheden en bedrijven, waarin tussen 2003 en 2014 biogasinstallaties ontwikkeld werden. Een ideale case study, omdat voor de implementatie van biogas technische én maatschappelijke innovatie vereist is. Zij onderzoek werd onlangs gepubliceerd in Research Policy.

Meer samenwerken alleen niet voldoende

Voor die combinatie is verregaande samenwerking tussen de verschillende partijen nodig, omdat biogas een innovatieve energiebron is die nog altijd sterk afhankelijk is van overheidssubsidie. “Uit onze analyse blijkt dat meer samenwerking tussen bedrijven en universiteiten alleen dus niet voldoende is.”

De onderzoekers keken naar de samenstelling van het consortium en concluderen dat het betrekken van diverse soorten partners leidt tot meer innovatie, op voorwaarde dat zij maar in één samenwerking tegelijk betrokken zijn. Vele samenwerkingen hebben een averechts effect en daar zou dan ook op gestuurd moeten worden. “Je moet de subsidie wel slim inzetten. Dat kan bijvoorbeeld door consortia te belonen die onafhankelijk van elkaar opereren,” stelt Van Rijnsoever.

Vergelijkbare innovaties

De UU-onderzoeker zag dat biogasinstallaties die door dezelfde partijen worden gebouwd sterk op elkaar lijken. “Dit komt omdat partijen nu eenmaal een bepaalde expertise hebben, die steeds wordt herhaald. Op deze manier komen er dus geen nieuwe soorten installaties, terwijl dat doorgaans wél het doel is van innovatiebeleid,” zegt Van Rijnsoever. De overheid zou volgens de onderzoeker bij subsidiebesluiten ook mee moeten laten wegen of de aanvragers tegelijkertijd bij nog meer samenwerkingsprogramma’s betrokken zijn.

De onderzoekers benadrukken wel dat ze enkel naar de mate van ‘nieuwheid’ hebben gekeken en niet naar hoe goed de technologie, in dit geval dus een biogasinstallatie, functioneert. “Maar als een subsidie tot doel heeft om nieuwe technologieën te ontwikkelen en dus voor innovatie te zorgen, moet dat ook het belangrijkste criterium zijn. Want daarmee wordt de subsidie gerechtvaardigd,” aldus van Rijnsoever.

Maatwerk in de regio

Recent is vanuit het Platform Bèta Techniek en het bedrijfsleven ook geanalyseerd hoe dit soort samenwerking bij MBO en HBO wel met succes bekroond wordt. Meer dan 1300 bedrijven zijn actief geworden in de Centers of Expertise en Centra voor Innovatief Vakmanschap. Onder meer omdat die samenwerking steeds meer maatwerk werd in de regio en de CvB’s van het HBO die samenwerking nadrukkelijk als Chefsache naar zich toe hebben getrokken.  

Maatwerk in de samenwerking blijkt een cruciale succesfactor in het rapport Dynamiek Onderweg wordt dit zichtbaar doordat bij de verschillende Centers of Expertise een verschillende typologie van co-creatie met bedrijven en overheden zich heeft ontwikkeld. 


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK